Bạn thường nghe hoặc đọc thông tin về Vịnh Hạ Long, Phong Nha – Kẻ Bàng, ca trù,… được UNESCO công nhận. Từ UNESCO đã trở nên quen thuộc và phổ biến trong cuộc sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về UNESCO là gì và từ này viết tắt từ gì. Tổ chức này hoạt động như thế nào và có bao nhiêu thành viên?
- Chuyển đổi số (DX) là gì? Phân biệt chuyển đổi số và số hóa. Làm thế nào để chuyển đổi số?
- Khái niệm cơ bản về Hulu và cách so sánh với Netflix
- Giò me là gì, Cách làm giò me Nghệ An chuẩn vị đón tết
- Loyalty là gì? Giải mã toàn tập về xu hướng Loyalty trong thời đại 4.0
- 21 tính từ nói về sự “xinh đẹp” trong tiếng Anh
1. UNESCO là gì?
UNESCO là tên viết tắt của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc, là một trong những tổ chức chuyên môn lớn của Liên Hiệp Quốc, hoạt động với mục đích thắt chặt sự hợp tác giữa các quốc gia.
Bạn đang xem: UNESCO là gì? Giới thiệu về tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa UNESCO?
UNESCO có nhiệm vụ thực hiện sự hợp tác giữa các quốc gia về giáo dục, khoa học và văn hóa để đảm bảo sự tôn trọng công lý, pháp luật, nhân quyền và tự do cơ bản cho tất cả mọi người mà không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo.
Trụ sở chính của UNESCO tại Paris, Pháp, với mục đích chính là đóng góp vào hòa bình và an ninh thông qua việc thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục.
Hiện nay, UNESCO có 195 quốc gia thành viên và 9 quan sát viên, hầu hết các văn phòng làm việc tại cùng một khu vực hoặc khu vực gần nhau.
Mục tiêu của UNESCO là góp phần vào việc xây dựng hòa bình, giảm nghèo, đạt được sự phát triển bền vững và thúc đẩy đối thoại giữa các nền văn hóa thông qua giáo dục, khoa học, văn hóa, truyền thông và thông tin.
Các quốc gia thành viên của Liên Hiệp Quốc có quyền gia nhập UNESCO, trong khi các quốc gia khác có thể nhờ vào sự giới thiệu của 2/3 số thành viên Hội đồng điều hành và được sự chấp thuận của Đại hội đồng.
2. UNESCO tiếng Anh là gì?
UNESCO trong tiếng Anh được gọi là United Nations Educational Scientific and Cultural Organization.
UNESCO là Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (tiếng Pháp: L’Organisation des Nations unies pour l’éducation, la science et la culture). Đây là một cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc (UN).
Theo UNESCO, mục đích của tổ chức, được xác định ngay sau khi kết thúc Thế chiến II, là “xây dựng các cơ sở của hòa bình trong tâm trí của nam và nữ”. UNESCO làm điều này bằng cách giúp các quốc gia làm việc cùng nhau thông qua giáo dục cho tất cả, khoa học, và văn hóa. Điều này giúp các quốc gia khác tuân thủ quyền lực và quyền con người. UNESCO cũng giúp thúc đẩy một số quyền tự do trong Hiến chương Liên Hợp Quốc.
UNESCO có 195 quốc gia thành viên.
UNESCO cố gắng đạt được những gì nó muốn thông qua sáu chương trình: giáo dục, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, văn hóa, truyền thông và thông tin. Một số dự án được UNESCO tài trợ bao gồm chương trình học bắt buộc biết chữ, chương trình kỹ thuật và đào tạo giáo viên. UNESCO cũng quyết định những gì sẽ trở thành Di sản Thế giới. Một Di sản Thế giới là một địa điểm quan trọng, đặc biệt, thú vị hoặc đẹp. Nếu một địa điểm là Di sản Thế giới, địa điểm đó không thể bị phá hủy, vì nó có thể cung cấp thông tin hữu ích cho tương lai. Ví dụ, Uluru cung cấp rất nhiều thông tin về văn hóa của người Aborigines. UNESCO cũng là thành viên của Nhóm Phát triển Liên Hợp Quốc và làm việc cho Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ.
3. Chức năng của UNESCO:
Xem thêm : Infographic là gì? Cách thiết kế Infographic kèm các mẫu đẹp, thu hút
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) được thành lập vào ngày 16/11/1945 với mục tiêu “Góp phần duy trì hoà bình và an ninh quốc tế bằng cách thúc đẩy sự hợp tác giữa các quốc gia về giáo dục, khoa học và văn hóa để đảm bảo sự tôn trọng của tất cả các quốc gia về công lý, pháp luật, quyền con người và tự do cơ bản cho tất cả mọi người mà không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, như đã được công nhận đối với mọi dân tộc.”
UNESCO có các chức năng sau:
– Là trung tâm nghiên cứu các ý tưởng, với nhiệm vụ dự đoán và xác định các vấn đề quan trọng nhất xuất hiện trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của mình, sau đó xác định các chiến lược và chính sách thích hợp để giải quyết chúng.
– Là cơ quan soạn thảo các chuẩn mực chung về đạo đức, chuẩn mực và tri thức mang tính sống còn trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền. Vấn đề này đã đưa UNESCO vào quá trình trao đổi tri thức liên ngành phức tạp và vào quá trình đàm phán với các chuyên gia và các quốc gia thành viên.
– Là trung tâm truyền thông, nơi đóng vai trò quan trọng trong việc tập hợp, chuyển giao, truyền bá và chia sẻ thông tin, tri thức và những kinh nghiệm hay nhất.
– Là tổ chức tạo dựng năng lực cho các quốc gia thành viên, UNESCO giúp các nước thành viên xây dựng năng lực về thể chế và nhân lực trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hóa, truyền thông và thông tin.
– Là nhân tố thúc đẩy sự hợp tác quốc tế. Chức năng này được thực hiện thông qua cả bốn chức năng đã nêu ở trên.
Năm chức năng cơ bản này là những phương thức chính để UNESCO thực hiện nhiệm vụ của mình. Thông qua chiến lược và hoạt động cụ thể, UNESCO đóng góp tích cực vào việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs), đặc biệt là những mục tiêu như:
+ Giảm một nửa tỷ lệ người dân sống trong đói nghèo ở các nước đang phát triển vào năm 2015;
+ Đạt phổ cập giáo dục tiểu học ở tất cả các nước vào năm 2015;
+ Xoá bỏ bất bình đẳng giới trong giáo dục tiểu học và trung học vào năm 2005;
+ Giúp các nước thực hiện chiến lược quốc gia về phát triển bền vững trước năm 2005 để đảo ngược xu hướng hiện tại về mất tài nguyên môi trường vào năm 2015.
4. Cơ cấu tổ chức của UNESCO:
4.1. Đại hội đồng:
Xem thêm : Trở Thành Agender Là Gì – Nonbinary: Có Nghĩa Là Gì
Đại hội đồng là cơ quan quyền lực cao nhất, bao gồm đại biểu của các nước thành viên, họp hai năm một lần. Đại hội đồng quyết định đường lối, chính sách, việc thêm vào thành viên mới, bầu Hội đồng chấp hành và Tổng giám đốc, thông qua chương trình và ngân sách. Ngôn ngữ làm việc tại Đại hội đồng bao gồm tiếng Ả Rập, Trung Quốc, Anh, Pháp, Nga và Tây Ban Nha.
4.2. Hội đồng chấp hành:
Hội đồng chấp hành là cơ quan đại diện cho Đại hội đồng trong thời gian giữa hai kỳ họp của Đại hội đồng, giám sát thực hiện chương trình và quản lý ngân sách; giữ quan hệ tham khảo với Liên Hợp Quốc, Tòa án Quốc tế và các tổ chức quốc tế khác thuộc Liên Hợp Quốc; lập kế hoạch và chuẩn bị cho Đại hội đồng; nghiên cứu dự thảo chương trình và ngân sách được đệ trình bởi Tổng giám đốc và đưa ra Đại hội đồng với những ý kiến cần thiết; đề xuất việc thêm vào thành viên mới và ứng cử viên cho vị trí Tổng giám đốc…
Hội đồng chấp hành gồm 58 ủy viên với nhiệm kỳ 4 năm. Để đảm bảo tính liên tục của Hội đồng chấp hành, Đại hội đồng bầu lại một nửa số ủy viên Hội đồng chấp hành trong mỗi kỳ họp thường lệ của Đại hội đồng. Việc bầu ủy viên Hội đồng chấp hành cân nhắc đa dạng về văn hóa cũng như vùng địa lý mà ứng viên đại diện. Các ủy viên Hội đồng chấp hành có vai trò quan trọng trong việc xây dựng chiến lược và chương trình hành động của UNESCO. Hội đồng chấp hành họp hai lần một năm.
4.3. Ban Thư ký:
Ban Thư ký là cơ quan thực hiện và đảm bảo hoạt động thường xuyên của UNESCO, thực hiện các quyết định của Đại hội đồng và Hội đồng chấp hành, đặc biệt là thực hiện các chương trình đã được Đại hội đồng thông qua.
Nguyên tắc chung, Ban Thư ký được tuyển chọn từ một diện tích địa lý rộng lớn và bao gồm những người có năng lực và hiệu suất công việc cao. Các nước thành viên có quyền đề cử những người để được tuyển chọn làm viên chức trong Ban Thư ký dựa trên tỷ lệ góp của mỗi nước. Ban Thư ký do Tổng Giám đốc lãnh đạo, tổ chức và tuyển dụng. Đến tháng 1/2007, Ban Thư ký có 2.100 nhân viên từ 170 quốc gia. Hiện nay, hơn 700 nhân viên làm việc tại 58 văn phòng UNESCO trên khắp thế giới, trong đó có Văn phòng UNESCO tại Hà Nội được thành lập từ tháng 9/1999.
Tổng Giám đốc là chức vụ cao nhất của UNESCO, được bầu bởi Đại hội đồng với nhiệm kỳ 6 năm (có thể được bầu tái). Tổng Giám đốc có nhiệm vụ đảm bảo hoạt động thường xuyên của UNESCO, lập kế hoạch và ngân sách, thực hiện chương trình, quản lý ngân sách và chịu trách nhiệm đối với các sáng kiến và quyết định trong phạm vi quyền hạn của mình.
Từ khi thành lập đến nay, UNESCO đã có 9 người giữ chức vụ Tổng Giám đốc: Julian Huxley, người Anh (1946-1948); Jaime Torres Bodet, người Mexico (1948-1952); John W. Taylor, người Mỹ (1952-1953); Luther Van, người Mỹ (1953-1958); Vittorino Veronese, người Ý (1958-1961); René Maheu, người Pháp (1961-1974); Amadou-Mahtar M’Bow, người Senegal (1974-1987); Federico Mayor, người Tây Ban Nha (1987-1999); và hiện nay là ông Koichiro Matsuura, người Nhật, đắc cử Tổng Giám đốc từ năm 1999-2005 và lại từ năm 2005 đến nay.
5. Nguồn tài chính của UNESCO:
5.1. Nguồn ngân sách thường xuyên:
Nguồn chủ yếu là số tiền đóng góp hàng năm của các nước thành viên và một số thu nhập khác. Ngân sách thường xuyên của UNESCO tương đối hạn chế, khoảng 610 triệu đô la Mỹ (cho năm tài khoản 2006-2007).
Ngân sách thường xuyên này được sử dụng để chi cho các hoạt động chung, hoạt động hành chính của UNESCO và các hoạt động nghiệp vụ của Ban Thư ký tại trụ sở chính và các văn phòng khu vực. Các khoản chi để hỗ trợ các nước thành viên trong khuôn khổ chương trình thường xuyên và chương trình tham gia cũng thuộc ngân sách này.
5.2. Nguồn ngân sách bên ngoài UNESCO:
Được tài trợ hoặc hợp tác từ các tổ chức quốc tế và cơ quan chuyên ngành của Liên Hiệp Quốc, chủ yếu là các tổ chức như UNDP, UNICEF, Ngân hàng Thế giới… và các đóng góp tự nguyện từ các nước. Ngân sách bên ngoài của UNESCO được sử dụng để thực hiện các dự án phát triển của các nước thành viên dưới các hình thức trợ giúp kỹ thuật, trang thiết bị và đào tạo cán bộ.
UNESCO không có quyền toàn quyền quyết định việc sử dụng nguồn ngân sách bên ngoài mà thường đóng vai trò như xây dựng hoặc thực hiện các dự án, đàm phán và đạt thỏa thuận của các tổ chức quốc tế hoặc các nước tài trợ.
Nguồn ngân sách bên ngoài cũng bao gồm Quỹ ký quỹ của các nước tại UNESCO. Tuy nhiên, UNESCO không có quyền toàn quyền quyết định việc sử dụng các quỹ này.
5.3. Quỹ đặc biệt:
Do sự đóng góp tự nguyện quốc tế. Đây là nguồn ngân sách đặc biệt được sử dụng trong việc cung cấp viện trợ khẩn cấp do các thiên tai, chiến tranh gây ra cho các công trình văn hóa, trường học, v.v.
