Khái niệm “tiểu thương” là gì?

1. Định nghĩa của tiểu thương

Tiểu thương là một thuật ngữ gốc từ tiếng Hán Việt, trong đó “tiểu” có nghĩa là nhỏ và “thương” chỉ hoạt động kinh doanh buôn bán. Vì vậy, “tiểu thương” đề cập đến những người kinh doanh nhỏ lẻ. Tiểu thương cũng có thể ám chỉ các doanh nghiệp quy mô nhỏ như cá nhân/gia đình làm kinh doanh, thương lái, con buôn, và các nhà bán lẻ khác.

2. Đặc điểm của tiểu thương

Khi nói đến tiểu thương, chúng ta thường nghĩ đến những đặc điểm sau: tiểu thương có quy mô nhỏ, phân tán và trình độ học vấn thấp. Hầu hết các doanh nghiệp như vậy thường có nhu cầu về vốn đầu tư nhỏ và thời gian thu hồi vốn nhanh.

Trong lĩnh vực tiểu thương, có thể có hạn chế về đa dạng sản phẩm, nhưng lại có hiệu quả cao trong việc cung cấp các sản phẩm cụ thể. Ngoài ra, các tiểu thương thường phân tán và không có tác động lớn đến nền kinh tế thị trường. Bên cạnh đó, các tiểu thương thường phải đối mặt với biến động của nền kinh tế thị trường và trình độ quản lý kém, dẫn đến hiệu suất kinh tế không cao.

3. Ưu và nhược điểm của tiểu thương

Ưu điểm:

• Với vai trò của mình, tiểu thương không quá nhỏ nhưng cũng không đủ mạnh để phát triển. Tiểu thương đóng vai trò là cầu nối giữa cũ và mới trong xã hội.
• Khác với các tập đoàn lớn, công việc của tiểu thương có thể thực hiện dễ dàng hơn. Họ có thể hoàn thành công việc nhanh chóng và mang lại kết quả cuối cùng.
• Tiểu thương có hệ thống quản lý nhỏ, dễ thay đổi, điều này giúp việc quản lý trở nên nghiêm ngặt hơn.
• Do có quy mô nhỏ, tiểu thương linh hoạt và năng động. Họ cũng có tự do sáng tạo và nâng cao hiệu quả hệ thống.

Nhược điểm:

Ngoài các ưu điểm mà tiểu thương mang lại, cũng có một số hạn chế cần xem xét:

• Thực lực kinh tế yếu kém làm khó khăn trong việc phát triển thành doanh nghiệp lớn.
• Vì điều kiện khó khăn, hệ thống máy móc và thiết bị cho sản xuất, kinh doanh còn nghèo nàn và lạc hậu. Điều này còn áp dụng khi khách hàng thiếu niềm tin và ủng hộ.
• Khả năng vận động, quảng cáo không hiệu quả do hạn chế nguồn tài chính.
• Khả năng cạnh tranh trên thị trường của tiểu thương luôn thấp hơn so với các doanh nghiệp lớn khác.

4. Vai trò và tác động kinh tế-xã hội của tiểu thương

Mặc dù có những bất lợi, tiểu thương đóng vai trò và tác động kinh tế-xã hội rất lớn.

Thứ nhất, tiểu thương đóng vai trò quan trọng, chiếm tỷ lệ lớn về số lượng trong tổng số các doanh nghiệp và ngày càng gia tăng mạnh. Ở hầu hết các quốc gia, số lượng tiểu thương chiếm trên dưới 90% tổng số doanh nghiệp. Tốc độ tăng trưởng của tiểu thương cao hơn so với các doanh nghiệp lớn. Tình hình tương tự cũng áp dụng cho Việt Nam.

Thứ hai, tiểu thương đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế. Chúng đóng góp một phần quan trọng vào tăng trưởng GDP của các quốc gia, trung bình chiếm khoảng trên dưới 50% GDP mỗi quốc gia.

Thứ ba, tác động kinh tế-xã hội lớn nhất của tiểu thương là tạo ra số lượng việc làm lớn cho các công dân, nâng cao thu nhập lao động, giúp giảm đói, giảm nghèo. Tiểu thương góp phần quan trọng vào việc tạo ra việc làm cho 50-80% lao động trong các ngành công nghiệp và dịch vụ. Đặc biệt, trong thời kỳ mà các doanh nghiệp lớn sa thải công nhân, tiểu thương lại thu hút thêm lao động hoặc có khả năng thu hút lao động mới cao hơn các doanh nghiệp lớn.

Tiểu thương là chợ truyền thống:

Thứ nhất: Về mặt kinh tế, chợ có vai trò quan trọng trong việc phân phối hàng hóa, thúc đẩy sản xuất và mở rộng thị trường tiêu dùng, phục vụ sinh hoạt hàng ngày của nhân dân và cung cấp nguồn thu ngân sách.

Ở khu vực nông thôn: Chợ là nơi tập kết và xuất phát điểm của các sản phẩm nông lâm thuỷ sản, rau quả để cung cấp cho các thị trường tiêu thụ lớn như khu công nghiệp hoặc đưa về các khu đô thị phục vụ dân cư. Ngược lại, chợ cũng cung cấp các sản phẩm công nghiệp tiêu dùng, kim khí, điện dân dụng, vật tư, phân bón… phục vụ nông nghiệp và sinh hoạt của dân cư.

Ở khu vực thành thị: Chợ liên quan mật thiết đến cuộc sống hàng ngày của mỗi gia đình, từ những món đồ nhỏ như que diêm, con tèp, chồn tươi, gạo… đều phải thông qua chợ. Chợ là nơi cung cấp hàng hóa tiêu dùng cho các khu dân cư. Sự phát triển của các đô thị đã tạo ra nhiều hình thức mua sắm cạnh tranh trực tiếp với chợ, vì vậy cần nâng cấp và mở rộng các chợ, đầu tư vào dịch vụ, trang thiết bị lưu trữ hàng hóa, cơ sở chế biến nông sản, thực phẩm; nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy, an toàn và vệ sinh thực phẩm… để nâng cao hoạt động buôn bán tại các chợ truyền thống, đảm bảo an toàn và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Thứ hai: Về mặt xã hội, chợ tăng cường nhận thức về kinh tế hàng hóa của người dân, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, từ đó thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp, góp phần vào cuộc chiến chống đói, giảm nghèo. Ngoài ra, chợ là nơi trao đổi hàng hóa, thông tin về giá cả và ý thức xã hội. Chợ tăng khả năng phản ứng của người dân đối với thị trường, thời cuộc và tự quyết định công việc kinh doanh sao cho hiệu quả và phù hợp với lợi ích chung của xã hội. Qua đó, các ngành nghề và nhóm tiểu thương tập trung để thực hiện hoạt động kinh doanh.

Chợ thu hút số lượng lớn lao động ổn định và lao động thời vụ. Trên toàn quốc, có gần 2,5 triệu người kinh doanh và lao động ổn định tại chợ. Trong những năm gần đây, với sự phát triển không ngừng của công nghiệp, diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp để mở các khu công nghiệp, dẫn đến việc nông dân không có đất để canh tác. Họ phải tìm kiếm công việc tại chợ. Đồng thời, lượng lao động từ các khu vực khác kéo về làm việc tại khu công nghiệp làm tăng nhu cầu mua bán qua chợ. Mặc dù số lượng chợ trên địa bàn không tăng lên, nhưng quy mô đã được đầu tư, nâng cấp và mở rộng, thu hút hơn 5.500 lao động ổn định và hàng chục ngàn lao động phụ, giảm bớt gánh nặng thất nghiệp và các vấn đề xã hội khác.

Thứ ba: Về mặt văn hóa, chợ cũng phản ánh chất lượng cuộc sống của dân cư và tốc độ phát triển kinh tế-xã hội cũng như bản sắc văn hóa của từng vùng, miền. Nhìn vào chợ, ta có thể đánh giá chất lượng cuộc sống của dân cư trong khu vực đó, đánh giá tình hình phát triển kinh tế-xã hội của vùng miền đó nhanh chậm ra sao, phong cách tiêu dùng của người dân trong khu vực đó như thế nào. Văn hóa của chợ thường phản ánh rõ ở khu vực miền núi và nông thôn.

Qua những yếu tố trên, cho thấy chợ truyền thống vẫn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế-xã hội của mỗi địa phương.

Trên đây là thông tin về khái niệm “tiểu thương” là gì? Nếu bạn cần hướng dẫn về các vấn đề pháp lý, vui lòng liên hệ với Công ty Luật ACC để được tư vấn.