Để tiến bộ trong công việc chuyên môn, chúng ta cần sử dụng công cụ này! Reflection cũng là một nguồn content quan trọng và chất lượng cho B2B marketing. Vì vậy, việc hiểu rõ kỹ thuật viết Reflection là rất quan trọng.
Định nghĩa cơ bản
Reflection (hay còn được gọi là suy tư, phản tư) là quá trình suy nghĩ kỹ lưỡng và cẩn trọng về những gì chúng ta đã làm, học được hoặc trải nghiệm trong quá khứ.
Bạn đang xem: Reflection là gì? Tại sao chúng ta cần làm thường xuyên
Quá trình Reflection gồm 3 bước:
Từ đó, bạn đã hiểu cơ bản về reflection hoặc quá trình suy nghĩ và phản tư phải không? Rất nhiều lúc chúng ta đã suy nghĩ nhiều về một vấn đề hoặc viết báo cáo thực tập, thực hành nghiên cứu ở trường, đó cũng là một dạng của quá trình suy nghĩ và phản tư. Thực tế, quá trình này diễn ra hàng ngày và không còn mới lạ với chúng ta nữa.
So sánh quá trình suy nghĩ và phản tư với vắt khăn ướt.
Hãy tưởng tượng kinh nghiệm và trải nghiệm của chúng ta như một chiếc khăn ướt. Mục đích của quá trình suy nghĩ và phản tư là vắt kiệt hiệu quả những kiến thức từ chiếc khăn ướt đó, để chúng ta có thể áp dụng kiến thức đó vào những tình huống tương tự trong cuộc sống.
Reflection không phải là gì?
Xem thêm : [Linux] Tìm hiểu LVM trong Linux
Reflection không chỉ đơn thuần là mô tả, cũng không phải là cảm nhận về những gì đã xảy ra (không phải về cái gì, khi nào, ai, ở đâu, cảm nhận như thế nào)
Reflection nhấn mạnh việc khám phá và lý giải các sự kiện, hiện tượng (tại sao bạn làm như vậy), và nhằm đạt được sự thay đổi, cải tiến trong tương lai (bạn sẽ thay đổi như thế nào trong tương lai), kết quả như thế nào (nó giúp ích cho bạn như thế nào).
Tại sao Reflection quan trọng?
Hãy xem một ví dụ đơn giản.
Khi bạn cho quần áo trắng vào máy giặt và sau đó thấy nước có màu đỏ. Bạn nghĩ rằng có thể có một đôi tất màu đỏ hoặc một cây bút mực đỏ trong túi quần.
Việc nhận ra tình huống không đảm bảo sẽ giúp bạn tránh lặp lại sai lầm đó. Khi bạn suy nghĩ và phản tư một cách chủ đích về những gì đã xảy ra, bạn có thể nghĩ về cách sửa chữa hoặc tránh tái diễn sai lầm đó.
Lần tới, bạn có thể nhắc nhở mình để kiểm tra kỹ túi quần áo, loại bỏ tất cả các vật đó ra khỏi túi trước khi cho vào máy giặt. Như thế bạn có thể đạt kết quả tốt hơn, quần áo trắng hơn nhờ giặt lần sau.
Xem thêm : Scroll Lock là gì? Cách thiết lập chức năng sử dụng phím Scroll Lock hiệu quả hơn
TỔng kết, Reflection giúp chúng ta nhận ra sự tiến bộ cá nhân trên con đường chúng ta mong đợi. Khi ta suy ngẫm sâu, ta có thể hiểu rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của quá trình học tập và bản thân. Từ những điều này, ta có thể lên kế hoạch và phát triển kiến thức và kỹ năng chưa hoàn thiện.
Có những loại Reflection nào?
Quá trình suy nghĩ và phản tư có thể được thể hiện dưới nhiều hình thức, có thể là đối thoại hoặc viết văn. Ở đây, chúng ta muốn giới thiệu phân loại dựa trên thời điểm thực hiện hành động suy nghĩ và phản tư:
Theo Schon (1991), có 2 loại suy nghĩ dựa trên thời điểm thực hiện:
- Suy nghĩ trong quá trình diễn ra trải nghiệm (reflection-in-action): cho phép bạn giải quyết tình huống bất ngờ.
- Suy nghĩ sau khi trải nghiệm diễn ra (reflection-on-action): giúp bạn đào sâu, khám phá và cải thiện trải nghiệm.
Bắt đầu suy nghĩ và phản tư như thế nào?
Chúng ta đã từng suy nghĩ về một vấn đề nhưng có thể chưa thực hiện suy ngẫm một cách cẩn thận. Để bắt đầu quá trình suy nghĩ và phản tư một cách nghiêm túc, chúng ta cần một khung tư duy để hướng dẫn.
Ở đây, chúng ta muốn giới thiệu mô hình Gibbs Reflective Cycle. Đây là mô hình được giáo sư Graham Gibbs giới thiệu vào năm 1988. Mô hình này giúp bạn tư duy qua các giai đoạn của một trải nghiệm.
Mô hình này chia quá trình suy nghĩ và phản tư thành các giai đoạn tư duy nhỏ hơn:
- 3 giai đoạn đầu yêu cầu bạn ghi nhớ và liên tưởng về trải nghiệm đã xảy ra:
- Mô tả: Mô tả sự việc đã xảy ra (Điều gì đã xảy ra?)
- Cảm nghĩ: Suy nghĩ và cảm nhận bạn như thế nào (Bạn có suy nghĩ và cảm nhận ra sao?)
- Đánh giá: Điều gì tốt và không tốt về trải nghiệm của bạn (Trải nghiệm đó có điểm tốt và điểm không tốt gì?)
- 3 giai đoạn sau yêu cầu bạn lý giải trải nghiệm và tìm cách cải thiện:
- Phân tích: Hiểu và lý giải tình huống như thế nào? (Bạn có thể hiểu được tình huống như thế nào?)
- Kết luận: Bạn đã làm gì sai hoặc có thể làm gì khác (Bạn có thể làm gì khác không?)
- Kế hoạch hành động: Nếu tình huống tương tự xảy ra, bạn sẽ làm gì? (Nếu nó xảy ra lại, bạn sẽ làm gì?)
Một số ý tưởng thực hành Reflection
- Viết nhật ký/journal (blog) để ghi lại trải nghiệm, ý tưởng, và câu hỏi
- Sử dụng log book để ghi chú, miêu tả, và giải thích các sự kiện quan trọng trong dự án của bạn
- Tổ chức các buổi họp nhóm để thực hiện reflection sau mỗi tuần làm việc (được gọi là retrospective)
- Giao tiếp và chia sẻ bài viết reflection của bạn với quản lý để cải thiện hiệu suất làm việc
- Thực hành sử dụng các công cụ reflection như câu hỏi, câu chuyện, đối thoại với chính mình hoặc với người khác
- Ghi chú và lưu trữ hoạt động trong dự án để liên tục cải tiến kết quả
- Thực hiện reflection và suy nghĩ sâu về các câu chuyện thành công hoặc các best practices để tìm hiểu lí do thành công
- Tham gia cộng đồng mạng, diễn đàn, thảo luận và đóng góp ý tưởng để nhận góc nhìn mới và phát hiện lỗ hổng trong quan điểm của mình
Tham khảo
- Graham Gibbs, (1988), Learning by Doing, A Guide to Teaching and Learning Methods
- Cambridge Community, Getting started with Reflective practice
- University of Reading, Styles of writing
- Hull University, Reflective writing – youtube video
- Dương Trọng Tấn, Hướng dẫn reflection
