Bạn có thể đã từng nghe về thuật ngữ “mạng ngang hàng” (P2P) nhưng không hiểu chính xác nó có nghĩa là gì. Có thể bạn nghĩ rằng đây là một khái niệm công nghệ mới.
Bạn đang xem: Mạng ngang hàng | Peer to Peer (P2P) là gì?
Tuy nhiên, thực tế, khái niệm mạng P2P đã xuất hiện lần đầu vào năm 1969. Và trong thập kỷ đầu những năm 1980, mạng P2P đã được áp dụng vào kinh doanh.
Vì vậy, trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích rõ khái niệm mạng ngang hàng (P2P) là gì; và những lợi ích và hạn chế nó mang lại cho ngành công nghiệp tiền điện tử.
Mạng ngang hàng là gì?
Mạng ngang hàng, còn được gọi là Peer to Peer hoặc P2P, là một hệ thống mà các máy tính kết nối với nhau thông qua Internet và chia sẻ dữ liệu mà không cần sử dụng máy chủ trung tâm. Trên mạng ngang hàng, các máy tính được sắp xếp theo cấu trúc phân tán, không phân biệt máy chủ và máy khách.
Mô hình P2P trong ngành công nghiệp tiền điện tử
Trong ngành công nghiệp tiền điện tử, thuật ngữ P2P thường được sử dụng để chỉ quá trình giao dịch tiền điện tử hoặc tài sản kỹ thuật số thông qua mạng phi tập trung.
Mô hình P2P trong khoa học máy tính
Mô hình P2P cũng được áp dụng cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau trong khoa học máy tính. Nó không chỉ được sử dụng để trao đổi tệp tin mà còn để trao đổi thông tin giữa người với người. Đặc biệt, trong các tình huống cộng tác của một nhóm người trong cộng đồng.
Cách hoạt động của mạng ngang hàng là gì?
Như đã đề cập ở trước đó, mạng ngang hàng không có máy chủ và máy khách. Thay vào đó, mỗi thiết bị giữ một bản sao của dữ liệu và đóng vai trò là máy khách và máy chủ cho các thiết bị khác.
Xem thêm : Giấy tờ tuỳ thân là gì? Gồm những loại nào?
Vì vậy, mạng ngang hàng thực sự là một mạng người dùng phân tán.
Trên mạng P2P, các thiết bị sử dụng các ứng dụng phần mềm được thiết kế để chia sẻ dữ liệu. Khi người dùng muốn tìm kiếm và tải xuống tệp tin, họ có thể gửi yêu cầu tìm kiếm đến các thiết bị khác trên mạng. Sau khi tải xuống tệp tin, người dùng có thể đóng vai trò là nguồn cung cấp tệp tin đó cho người khác.
Nói cách khác, khi người dùng tải xuống tệp từ thiết bị A, thiết bị B sẽ đóng vai trò là máy khách. Khi thiết bị A tải xuống tệp từ thiết bị B, thiết bị B sẽ đóng vai trò là máy chủ.
Một số ngành/dịch vụ phổ biến áp dụng mạng P2P
- Tiền điện tử như: Bitcoin, Ethereum,…
- Cho vay (P2P Lending)
- Cho thuê nhà (Homesharing)
- Nền tảng mua bán hàng trực tuyến
- Chia sẻ tệp tin
- Phần mềm mã nguồn mở (Open-source)
Mạng P2P được chia thành 3 loại:
Mạng P2P không có cấu trúc
Loại mạng P2P này có các thiết bị được kết nối ngẫu nhiên. Mạng này có khả năng chống lại việc một số thiết bị thường xuyên rời khỏi mạng.
Tuy nhiên, mạng P2P không có cấu trúc dễ dàng hơn để xây dựng, nhưng nó sử dụng nhiều bộ nhớ và CPU hơn. Vì khi tìm kiếm nội dung, yêu cầu tìm kiếm sẽ được chuyển qua mạng để tìm kiếm nhiều thiết bị chia sẻ tốt hơn. Điều này có thể dẫn đến sự quá tải trong việc tìm kiếm yêu cầu.
Ngoài ra, mạng P2P không có cấu trúc không thể đảm bảo thành công trong việc tìm kiếm một nội dung.
Mạng P2P có cấu trúc
Loại mạng ngang hàng này có thiết bị được xây dựng theo một cấu trúc cụ thể. Mạng này cho phép các thiết bị tìm kiếm tệp tin nhanh chóng, ngay cả khi nội dung đó không phổ biến.
Ngoài ra, mạng P2P có cấu trúc sử dụng hệ thống DHT (Distributed Hash Table) để khắc phục vấn đề không thành công trong việc tìm kiếm của mạng P2P không có cấu trúc.
Xem thêm : Thì hiện tại hoàn thành (Present perfect tense) – Công thức, dấu hiệu và bài tập
Tuy mang lại hiệu quả cao, mạng P2P có cấu trúc lại có mức độ tập trung cao hơn và chi phí thiết lập và bảo trì cao hơn.
Mạng P2P hỗn hợp
Loại mạng P2P này kết hợp giữa cấu trúc truyền thống (máy chủ và máy khách) và cấu trúc mạng ngang hàng.
So với hai loại mạng P2P trên, mạng hỗn hợp dễ dàng xây dựng hơn và có hiệu suất hoạt động tốt hơn.
Vai trò của P2P trong Blockchain
Mạng ngang hàng (P2P) trong Blockchain đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các giao dịch của các loại tiền điện tử mà không cần phải thông qua bên trung gian.
Do đó, không có ngân hàng hoặc máy chủ trung tâm nào có thể kiểm soát các giao dịch. Thay vào đó, một sổ cái được gọi là Blockchain được sử dụng để ghi lại công khai tất cả các giao dịch.
Ngoài ra, các thiết bị trong mạng P2P đảm nhận các vai trò khác nhau. Ví dụ, các thiết bị đầy đủ (full node) giúp duy trì tính bảo mật của mạng thông qua việc xác minh các giao dịch theo quy tắc đồng thuận.
Tính năng hữu ích mà Peer to Peer mang lại cho ngành tiền điện tử
- Bảo mật danh tính
- Độ tin cậy cao và khả năng chịu lỗi Byzantine
- Không phải trả phí cho bên thứ ba
- Tính bảo mật và khả năng mở rộng cao
- Chống lại sự kiểm soát từ các chính phủ
- Không bị ảnh hưởng nếu một phần hệ thống gặp lỗi
Một số hạn chế của P2P trong Blockchain
Do không có máy chủ trung tâm, việc ghi giao dịch vào Blockchain yêu cầu sức mạnh tính toán lớn. Điều này làm giảm hiệu suất hoạt động và là rào cản chính trong việc mở rộng và áp dụng rộng rãi.
Do tính chất phân tán và phi tập trung của mạng ngang hàng, việc kiểm soát và điều tiết trở nên khó khăn trong các trường hợp điều tra các vụ vi phạm như rửa tiền… Điều này không chỉ là ưu điểm mà còn là hạn chế của mạng ngang hàng.
Ngoài ra, trong trường hợp xảy ra sự kiện hardfork (chia một chuỗi thành hai chuỗi song song). Vì hầu hết các Blockchain đều là phi tập trung và mã nguồn mở, nếu không đảm bảo bảo mật, hai mạng mới có thể bị tấn công bằng cách phát lại giao dịch (Replay Attack).
