Mỗi người chúng ta đều đã nghe về hai thuật ngữ quan trọng trong cuộc sống: nội lực và ngoại lực. Cả hai đều có ý nghĩa và vai trò quan trọng đối với con người và toàn bộ sinh vật trên Trái Đất. Đơn giản mà nói, nội lực và ngoại lực là hai lực tác động lên Trái Đất và đời sống của sinh vật. Vậy, ngoại lực là gì? Các nguồn năng lượng tạo ra ngoại lực là gì? Đó là những câu hỏi mà nhiều người đặt ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta có câu trả lời cho những câu hỏi này.
Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568
1. Ngoại lực là gì?
Trái Đất là một hành tinh đẹp nằm trong hệ mặt trời và hiện tại nó là hành tinh duy nhất trên đó có một lượng nước đáng kể trên bề mặt.
Lực là sự tác động khiến cho một vật chịu sự thay đổi hoặc có thể ảnh hưởng đến chuyển động, hướng hoặc cấu trúc hình học của vật đó.
Một cách đơn giản, ngoại lực là lực có nguồn gốc từ bên ngoài, tức là từ bề mặt Trái Đất.
Ngoại lực có xu hướng thay đổi các địa hình trên bề mặt Trái Đất. Nó tạo ra sự biến đổi địa hình trong quá trình phá vỡ và làm phẳng các địa hình do nội lực tạo ra, đồng thời cũng tạo ra các địa hình mới.
Các yếu tố khí hậu như nhiệt độ, gió, mưa, bão, tuyết; các dạng nước như nước chảy, nước ngầm, băng tan, sóng biển; và sinh vật như động vật, thực vật và con người đều là các tác nhân ngoại lực chính. Ngoại lực tác động lên địa hình bề mặt Trái Đất thông qua các quá trình như phong hóa, bào mòn, vận chuyển và bồi tụ.
2. Ngoại lực trong tiếng Anh được gọi là gì?
Trong tiếng Anh, “ngoại lực” được gọi là “External forces”.
3. Các nguồn năng lượng tạo ra ngoại lực là gì?
Xem thêm : Free size là gì? Quần áo freesize bao nhiêu kg mặc vừa, đẹp?
Nguồn năng lượng chủ yếu tạo ra ngoại lực là năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Ánh sáng mặt trời còn được gọi là tài nguyên mặt trời, là bức xạ điện từ phát ra từ mặt trời.
Bức xạ mặt trời có thể được thu nhận và biến đổi thành nhiều dạng năng lượng sử dụng cho việc sản xuất nhiệt và điện. Tuy nhiên, khả năng thực hiện và kinh tế của các công nghệ này tại một vị trí cụ thể phụ thuộc vào nguồn năng lượng mặt trời có sẵn.
Bức xạ mặt trời là nguồn năng lượng chính cho các quá trình phong hóa, bào mòn, vận chuyển và bồi tụ trên Trái Đất. Ngoài ra, bức xạ mặt trời cũng cung cấp ánh sáng và nhiệt cho các hành tinh trong hệ mặt trời, bao gồm cả Trái Đất chúng ta.
Nguồn năng lượng chủ yếu tạo ra ngoại lực là năng lượng từ bức xạ mặt trời, vì dưới tác động của bức xạ mặt trời, đá trên bề mặt Trái Đất có thể bị phá hủy. Các tác nhân ngoại lực cụ thể như nước chảy, gió, băng tuyết, mưa, bão… đều có liên quan đến bức xạ mặt trời. Đó là lý do vì sao nguồn năng lượng chủ yếu tạo ra ngoại lực là năng lượng từ bức xạ mặt trời.
Các tác nhân ngoại lực như yếu tố khí hậu (nhiệt độ, gió, mưa…), các dòng chảy (nước chảy, nước ngầm, băng tan, sóng biển…), sinh vật và nhiều tác nhân ngoại lực khác, đều chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp từ bức xạ mặt trời, gây ra sự thay đổi và phát triển.
4. Tác động của ngoại lực lên Trái Đất:
Ngoại lực tạo ra các quá trình như phong hóa, bào mòn, vận chuyển và bồi tụ. Cụ thể:
– Quá trình phong hóa:
+ Phong hoá lí học: Đây là quá trình làm vỡ đá và tạo ra các khối vụn có kích thước và hình dạng khác nhau, nhưng không làm thay đổi màu sắc hoặc thành phần khoáng chất của chúng. Quá trình phong hoá lí học xảy ra do sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước hoặc tác động trực tiếp của con người.
+ Phong hoá hoá học: Đây là quá trình phá huỷ đá và khoáng vật, thay đổi thành phần và tính chất hoá học của chúng. Quá trình này xảy ra do tác động của chất khí, nước và các chất khoáng tan trong nước. Phong hoá hoá học thường xảy ra nhiều nhất ở khu vực có khí hậu xích đạo, gió mùa ẩm và môi trường đá vôi.
Xem thêm : Mệnh đề phụ thuộc là gì? Tất tần tật kiến thức về mệnh đề phụ thuộc
+ Phong hoá sinh học: Đây là quá trình phá huỷ đá và khoáng vật do sự tác động của sinh vật như vi khuẩn, nấm và rễ cây. Quá trình này làm phá huỷ cả về mặt cơ học và hoá học. Phong hoá sinh học xảy ra do sự phát triển và tăng trưởng của rễ cây và phân giải các chất.
– Quá trình bào mòn:
Quá trình bào mòn là quá trình tác nhân ngoại lực (như nước chảy, sóng biển, băng tuyết, gió…) làm di chuyển các sản phẩm phong hóa ra khỏi vị trí ban đầu. Bào mòn là quá trình tạo ra các địa hình.
Quá trình bào mòn có nhiều hình thức khác nhau, bao gồm xâm thực (do nước chảy) và mài mòn (do nước biển).
– Quá trình vận chuyển:
Quá trình vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ một nơi này đến nơi khác. Khoảng cách vận chuyển phụ thuộc vào động lực ngoại lực, trọng lượng và kích thước vật liệu, và đặc điểm tự nhiên của mặt đất. Quá trình vận chuyển có thể là cuốn đi vật liệu nhỏ và nhẹ hoặc là đẩy vật liệu lớn và nặng trên mặt đất dốc.
– Quá trình bồi tụ:
Quá trình bồi tụ là quá trình tích tụ các vật liệu phá huỷ. Quá trình này phụ thuộc vào động lực ngoại lực. Khi động lực giảm đi, vật liệu bắt đầu tích tụ theo kích thước và trọng lượng từ từ. Quá trình bồi tụ tạo ra các địa hình bồi tụ.
Cả nội lực và ngoại lực là hai lực tác động lẫn nhau. Nội lực làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề hơn, trong khi ngoại lực làm phẳng chúng. Trên thực tế, nội lực và ngoại lực luôn tác động đồng thời và tạo ra các địa hình trên bề mặt Trái Đất.
