Môi trường là gì? có mấy loại môi trường tự nhiên?

Chúng ta thường nghe nhiều về vấn đề ô nhiễm môi trường nhưng thực tế có rất nhiều người vẫn chưa hiểu đúng hoặc không biết về khái niệm môi trường là gì và có những loại môi trường nào.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ giải đáp mọi thắc mắc về môi trường và cung cấp thông tin chi tiết giúp bạn hiểu rõ về khái niệm môi trường và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường xung quanh chúng ta.

• Ô nhiễm môi trường là gì?
• Loại môi trường tự nhiên
• Phương pháp loại bỏ tạp chất trong môi trường nhanh chóng
• Ô nhiễm nguồn nước có gì?

Môi trường là gì?

Môi trường là tập hợp các yếu tố tự nhiên và nhân tạo tương tác mật thiết với nhau, bao quanh con người và ảnh hưởng đến cuộc sống, lao động, sản xuất, sự tồn tại và phát triển của con người và thiên nhiên.

Các yếu tố tạo nên môi trường:

Môi trường bao gồm các yếu tố như không khí, nước, đất, âm thanh, ánh sáng, cảnh quan, địa hình, thiên nhiên, sinh vật, hệ sinh thái, khu dân cư, khu công nghiệp, cơ sở bảo tồn thiên nhiên, di sản văn hóa và các yếu tố vật chất khác.

Phân loại môi trường sống:

Môi trường sống được phân loại như sau:

1. Môi trường tự nhiên:

Môi trường tự nhiên bao gồm các yếu tố sinh học, hóa học và vật lý tồn tại mà không có sự can thiệp của con người. Tuy nhiên, con người cũng ảnh hưởng đến các yếu tố này, ví dụ như sông, núi, rừng…

Môi trường tự nhiên có vai trò quan trọng trong việc cung cấp không gian và điều kiện sống cho con người, từ đất để xây dựng nhà cửa, chăn nuôi, trồng trọt, đến không khí cần thiết cho con người hít thở và khai thác tài nguyên thiên nhiên cho sản xuất.

2. Môi trường xã hội:

Môi trường xã hội là tổng thể các mối quan hệ giữa con người và con người. Nó bao gồm quy tắc, luật pháp, cam kết, quy định, hiệp ước, v.v. Môi trường xã hội tồn tại ở các cấp độ khác nhau như Liên Hợp Quốc, Hiệp hội Quốc gia, Tỉnh, Huyện, Khu dân cư, Gia đình…

Môi trường xã hội định hình các hoạt động của con người theo một khuôn khổ nhất định, góp phần thúc đẩy sự phát triển và mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho con người.

Có bao nhiêu loại môi trường tự nhiên?

Môi trường tự nhiên rất đa dạng và phong phú, chúng có thể tồn tại trên cạn, dưới nước và trên không. Tùy thuộc vào các yếu tố này, môi trường sống được chia thành 4 loại chính:

1. Môi trường nước:

Môi trường nước được chia thành nhiều loại khác nhau như nước mặn, nước ngọt, nước lợ,…

Ví dụ:

Cá Lóc sống trong môi trường nước ngọt, cá Ngừ sống trong môi trường nước mặn.

2. Môi trường đất:

Môi trường đất bao gồm các loại đất như cát, sét, đá, sỏi,… Các loài sinh vật sống trong môi trường đất khác nhau tùy thuộc vào điều kiện tồn tại.

Ví dụ:

Con giun sống trong lòng đất, con mèo có thể đào bới trong cát.

3. Môi trường trên cạn:

Môi trường trên cạn bao gồm đồi núi, đồng bằng, không khí trong lòng đất,… Đây là môi trường có nhiều sinh vật và con người cũng sinh sống trong đó.

Ví dụ:

• Các loại cây xanh
• Các loại gia súc, gia cầm
• Các loại chim, cò, vạc…

4. Môi trường sinh vật:

Môi trường sinh vật là môi trường sống lý tưởng cho các loài sinh vật khác. Đó là nơi sinh sống chủ yếu của các loại cộng sinh, ký sinh như:

• Cây xanh là môi trường sống của quả vàng.
• Bộ lông chó là nơi cư trú của các loài bọ.
• Giun sán sống trong ruột người và các động vật

Vai trò của môi trường trong cuộc sống:

Môi trường sống đóng vai trò quan trọng như sau:

• Cung cấp tài nguyên tự nhiên cần thiết cho cuộc sống và hoạt động sản xuất của con người.
• Là nơi chứa đựng các chất thải và ô nhiễm từ hoạt động sản xuất và sinh sống của con người thông qua việc phân hủy, tái chế hoặc lưu giữ.
• Cung cấp các dịch vụ môi trường hoặc hệ sinh thái (như khí hậu ổn định, đa dạng sinh học, tính toàn vẹn của hệ sinh thái và ngăn chặn tia tử ngoại) hỗ trợ sự sống trên Trái Đất mà không cần sự can thiệp của con người.
• Có vai trò quan trọng trong giá trị giải trí, tâm lý, thẩm mỹ và tinh thần của môi trường.

Tại sao cần bảo vệ môi trường?

Với vai trò quan trọng đã được đề cập, quả không sai khi nói “Bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chúng ta”. Do đó, giảm thiểu sự phá hủy các hệ sinh thái là điều quan trọng và cần thiết.

Để bảo vệ môi trường, chúng ta cần giảm thiểu ô nhiễm, một trong những yếu tố gây hại nhất cho môi trường. Ô nhiễm ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm khiến chúng ta tiêu thụ các chất độc hại.

Bảo vệ môi trường cũng có tác dụng bảo vệ hệ sinh thái. Việc can thiệp không đúng vào hệ sinh thái có thể đe dọa sự tồn tại của nhiều loài trong hệ sinh thái.

Ngoài ra, việc bảo vệ môi trường cũng là cách tốt nhất để bảo vệ các thế hệ tương lai. Hành tinh này là di sản chung của chúng ta để lại cho thế hệ sau.

Tác động của con người đến môi trường:

• Sử dụng đất: Con người có thể phá huỷ cảnh quan thiên nhiên khi khai thác tài nguyên và đô thị hoá khu vực. Điều này gây rối loạn môi trường sống và làm giảm nguồn thức ăn có sẵn cho các loài sinh vật.
• Đưa loài ngoại lai: Con người vô tình hoặc cố ý đưa các loài không thuộc tự nhiên vào một hệ sinh thái mới. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái bởi vì các loài ngoại lai có thể ảnh hưởng xấu đến sinh vật bản địa và thay thế chúng.
• Khai thác tài nguyên quá mức: Con người liên tục tiêu thụ tài nguyên vượt quá nhu cầu của mình.
• Sử dụng tài nguyên không tái tạo: Sử dụng quá mức các nguồn tài nguyên không thể tái tạo như nguyên liệu hóa thạch gây hại môi trường.
• Sự phát triển của công nghệ hóa chất: Sản xuất ra các sản phẩm hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu có tác động tiêu cực đến môi trường.

Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của ai?

Theo Luật Bảo vệ Môi trường của Việt Nam, Điều 6 quy định: “Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của tất cả mọi người. Tổ chức và cá nhân phải chịu trách nhiệm bảo vệ môi trường, tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường, có quyền và trách nhiệm phát hiện, tố cáo việc vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.”

Vì vậy, tất cả mọi người, cá nhân sống trong môi trường cần chịu trách nhiệm bảo vệ môi trường, tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường và có quyền, trách nhiệm phát hiện và tố cáo các vi phạm về bảo vệ môi trường.