Bài viết cho những ai chưa định nghĩa được “lồn” là gì?
Từ “lồn” là một khái niệm được dân Việt biết đến hàng ngày. Ban đầu, nó chỉ đơn giản là cơ quan sinh dục của phụ nữ. Tuy nhiên, dân Việt đã nâng cao nó lên một mức nhân văn, triết lý và mỹ thuật. Từ “lồn” không còn xa lạ với người Việt nữa, chúng ta thường sử dụng nó trong các cuộc cãi nhau hoặc những lúc tức giận. Bài viết này sẽ mang lại cái nhìn nghiêm túc hơn về từ “lồn”.
Hôm nay chúng ta có thể gặp từ “lồn” ở bất kỳ nơi nào trong cuộc sống hàng ngày. Từ người lái xe ôm đến những người đồng nát, từ những đứa trẻ đánh giày đến các em sơn móng tay, từ người bán bánh mì đến các bà bán thịt, từ người nghiện ma túy đến các chị cave, từ học sinh đến sinh viên, từ người ít học đến người nhiều học… Mọi người đều có thể trong một phút giây nào đó, sử dụng từ “lồn”.
Chúng ta đã trở nên quen thuộc với từ “lồn”, tại sao không nhìn nhận nó một cách trìu mến hơn, nghiêm túc hơn? Thay vì xem nó là một từ tục tĩu và xấu xa như nhiều người vẫn nghĩ. Hôm nay, chúng ta sẽ gặp gỡ một tiến sĩ tình dục để giải oan cho từ “lồn”.
Phóng viên
Tiến sĩ có thể cho chúng tôi biết quan điểm và định nghĩa của ông về từ “lồn” không? Cụ thể hơn, ông có thể định nghĩa ngắn gọn từ “lồn” theo cách hiểu của mình được không ạ?
Tiến sĩ
Tôi thấy rằng vấn đề mà bạn đề cập rất thú vị. Thực ra, “lồn” là một khái niệm mà chúng ta gặp hàng ngày nhưng chưa ai từng tiếp cận nghiêm túc và khoa học theo khía cạnh văn hóa.
Theo Wikipedia, “lồn” là một từ ngữ có tính văn hóa thấp, thường được sử dụng trong các tình huống kể chuyện tục, kể chuyện tiếu lâm hoặc để người ta văng tục, chửi thề. Trong ngôn ngữ dân gian, từ “lồn” không có ý nghĩa xấu mà chỉ đơn giản là miêu tả hình tượng khác.
Định nghĩa “lồn” trên Wiki còn thiếu sơ sài, cảm tính và không chuyên nghiệp. Điều này cho thấy mọi người vẫn còn tránh né từ “lồn”, coi nó là xấu xa, dơ bẩn và không phải là ngôn ngữ của người có học.
Theo tôi, ngắn gọn thì “lồn” là một phạm trù văn hóa phổ biến trong cộng đồng người Việt, bao gồm cả cơ quan sinh dục nữ và các ý nghĩa phát sinh từ đời sống dân gian và lịch sử.
Phóng viên
Theo ông, từ “lồn” thường xuất hiện trong những tình huống nào? Có nên khuyến khích việc sử dụng từ này không? Và nếu có, như thế nào là hợp lý?
Tiến sĩ
Theo tôi, từ “lồn” có thể xuất hiện ở mọi lúc, mọi nơi. Thường thì người ta sử dụng từ này khi cảm thấy ức chế, bức xúc hoặc cần giải tỏa. Ví dụ:
- “Nóng vãi lồn!” (rất nóng)
- “Chán vãi lồn!” (rất chán)
- “Thời tiết như lồn!” (thời tiết rất xấu)
- “Nhìn cái lồn?” (nhìn gì mà thế)
- “Lải nhải cái lồn!” (đừng nói nữa)
- “Thằng mặt lồn” (tôi ghét bạn!)
- “Xạo lồn” (bạn nói láo)
- “Lồn!” (chán không còn từ gì để nói)
Tuy nhiên, không nên khuyến khích việc sử dụng từ “lồn” vì cách dùng này có phần suồng sã và thô tục. Chúng ta nên cân nhắc tình huống nào nên sử dụng từ này và tình huống nào không nên sử dụng nó.
Khi ngồi một mình và cảm thấy chán đời, nói ra câu này có thể mang đến niềm vui và sảng khoái tinh thần. Khi vui vẻ cùng bạn bè, sử dụng từ “lồn” có thể làm tăng sự gắn kết và vui vẻ hơn (đặc biệt chỉ với bạn thân, người cùng trang lứa). Tuy nhiên, không nên sử dụng để xúc phạm hoặc lăng mạ ai đó.
Cần hạn chế việc sử dụng từ “lồn” trong các buổi tiệc, hội nghị, cưới hỏi… Vì trong những tình huống nghiêm túc này, việc sử dụng từ này là không phù hợp.
Phóng viên
Theo ông, từ “lồn” chỉ được sử dụng bởi dân bình dân, ít học? Vậy giới “cao thượng”, người có học có sử dụng từ này không? Nếu không, thì họ sử dụng từ gì thay thế?
Tiến sĩ
Theo tôi, từ “lồn” không chỉ thuộc quyền sử dụng của một tầng lớp cụ thể. Không ai dám khẳng định rằng “ta chưa bao giờ sử dụng từ ‘lồn'” mà không bị gạch vào mặt.
Người Việt từ xưa đã sử dụng từ “lồn” để chửi mắng, xúc phạm. Ban đầu, nó là ngôn ngữ của người bề trên đối với người bề dưới. Thời đó, sử dụng từ “lồn” là điều cấm kỵ, chỉ dành cho người bề trên khi nói với người bề dưới.
Ngay nay, người dân bình dân sử dụng từ “lồn” nhiều hơn. Điều này cho thấy sự thay đổi trong tư duy của người ta về từ này. Tuy nhiên, không phải người có học không sử dụng từ “lồn”. Tôi và một số bạn Tiến sĩ của tôi cũng dùng từ “lồn” khi chúng tôi nói chuyện với nhau. Tuy nhiên, chúng tôi sử dụng nó một cách kín đáo và tế nhị.
Một số người cố gắng tránh né từ “lồn”, thay thế nó bằng các từ Hán Việt như “Âm đạo” hoặc “cơ quan sinh dục”. Điều này tùy thuộc vào ngữ cảnh cụ thể. Tuy nhiên, đôi khi việc tránh né từ “lồn” khiến cho người đọc cảm thấy hụt hẫng và không thỏa mãn.
Gần đây, tôi thấy một số bạn trẻ dám sử dụng từ “lồn” trong viết văn của mình. Tôi hoan nghênh điều này. Chẳng phải khi mô tả ngôn ngữ của một người trẻ, chúng ta lại viết “Vãi cả… âm đạo” hay “vãi cả… chỗ ấy” phải không? Nghe có ngu ngốc phải không?
Theo tôi, “lồn” nên được giữ nguyên và không cần phải thay thế.
Phóng viên
Ông có thể cho biết tại sao người dân thường sử dụng từ ngữ về cơ quan sinh dục để phản kháng, giải tỏa hay xúc phạm một ai đó? Liệu không có sự lựa chọn nào khác?
Tiến sĩ
Câu hỏi của bạn rất hay. Điều này có thể bắt nguồn từ tín ngưỡng phồn thực của người Việt cổ. Tín ngưỡng này tôn vinh dương vật và âm đạo, 2 cơ quan thiêng liêng mà tạo hóa ban cho con người để duy trì nòi giống.
Theo một số nghiên cứu, bánh chưng và bánh dày không đại diện cho trời và đất mà đại diện cho cơ quan sinh dục nam và nữ. Người Việt không phải là dân tộc duy nhất tôn vinh cơ quan sinh dục như vậy, người Chăm cũng có thần chúa đại diện cho cơ quan sinh dục [tên tôi quên rồi].
Từ lâu, người Việt đã có khái niệm về các cơ quan sinh dục. Người Việt dùng nhiều từ để chỉ cơ quan sinh dục của nam và nữ: Chim, cặc, dái, buồi, cu, thằng nhỏ, của quý, khoai, củ từ.. ; Lồn, bướm, hĩm, bím, bẽm, đếch (đách), cô nhỏ… Chúng ta có thể thấy rằng các cơ quan sinh dục rất được coi trọng và yêu quý!
Sau này, người ta bắt đầu sử dụng từ “lồn” để chửi mắng, xúc phạm. Tuy nhiên, có một thời gian ngắn, chỉ có những người bề trên mới được sử dụng từ “lồn”, không phải người dân bình thường. Ngày nay, người dân bình thường sử dụng từ này nhiều hơn. Nhưng có thể hiểu rằng người ta coi “lồn” là một từ xấu xa hơn “cặc”, nên dùng nó để chửi mắng sẽ có tác dụng mạnh mẽ hơn. Điều này cho thấy tư duy trọng nam khinh nữ trong quá khứ.
Phóng viên
Theo ông, “lồn” không chỉ có ý nghĩa sinh học mà còn là một phạm trù văn hóa với nhiều ý nghĩa phát sinh. Liệu từ “lồn” có xuất hiện trong văn học, ca dao, dân ca không?
Tiến sĩ
Tất nhiên! “Lồn” xuất hiện nhiều trong văn học dân gian. Dưới đây là một số ví dụ:
Về ca dao
“Văn chương chữ nghĩa bề bề Thần lồn ám ảnh mà mê mẩn đời.” (Câu có ý tương tự: Ma bắt hồn, thần lồn bắt vía)
Đây chỉ là một ví dụ cho thấy “lồn” đã xuất hiện trong văn học dân gian.
Về thành ngữ, tục ngữ
- “Lo co đầu gối, lo rối lông lồn”: lo lắng về một vấn đề
- “Cơm hàng, cháo chợ, lồn vợ, nước sông”: sống phong lưu.
- “Lồn Cổ Am, Cam đồng vụ, vú Đồ Sơn”: những cái lồn tốt đẻ ra người tài.
- “Đẻ con khôn mát lồn rười rượi, đẻ con dại thảm hại cái lồn”: đẻ con khôn vui hơn con dại.
- “Sồn sồn như lồn phải lá han”: quá nóng nảy một việc gì đó.
- “Lồn lá mít, đít lồng bàn”: phụ nữ ham muốn tính dục cao.
- “Dán bùa lồn mèo”: làm việc cẩu thả.
- “Sờ lồn béo, đéo lồn gầy”: kinh nghiệm dân gian.
- “Trai thấy lồn lạ như quạ thấy gà con”: đặc tính chung của đàn ông.
- “Nhiều phân tốt lúa, nhiều lụa tốt lồn”: gái ăn mặc đẹp dễ hấp dẫn cánh mày râu.
- “Cha chết không lo, lo trâu méo lồn”: kinh nghiệm dân gian.
- “Coi lồn vợ hơn cái mả cha”: trọng vợ khinh cha.
- “Lồn không lành, mắng quanh hàng xóm”: chỉ những bà hay chửi bới um xùm.
- “Cơm nhà lồn vợ”: khi đi xa cần nhớ về.
Câu đố
“Bốn cô trong tỉnh mới ra Cái lồn trắng hếu như hoa ngó cần Sư ông tẩn ngẩn tần ngần Cái buồi cửng tếu như cần câu rô.” (Đáp án hình như là bộ ấm chén)
“Đi nhai, đứng ngậm, ngồi cười, nhảy qua mương thì ngáp.” (Tự đoán đáp án nhé)
Thơ
“Thu Vân giới thiệu Thu Bồn Thu Bồn sướng quá vỗ lồn Thu Vân. Thu Bồn ngồi cạnh Thu Vân Thu Vân tinh nghịch cấu chân Thu Bồn Thu Vân ngồi cạnh Thu Bồn Thu Bồn tinh nghịch cấu lồn Thu Vân”
“Sầm Sơn sóng vỗ dập dồn Ba cô áo trắng ngửa lồn lên bơi”
“Chợ Đồng Xuân có tiếng đồn Có chị bán trứng vịt lồn rất to.”
“Lồn lá vông, chồng trông chồng chạy Lồn là mít, chồng hít chồng ngửi Lồn lá tre, chồng đe chồng đánh”
“Dậm chân xuống đất cái đùng Vỗ lồn phành phạch anh hùng đến đây”
Ngôn ngữ thời @
- “Vãi cả lồn”: thán phục một điều gì đó.
- “Sồn sồn như chó cắn lồn”: sự hấp tấp.
- “Ngu lồn”: rất ngu.
- “Hãm lồn”: hãm tài, bế tắc, tiêu cực.
- “Ăn cái lồn”: không được, không thành công.
- “Hà Thiên Lộn = Lồn thiên hạ”: đa dâm.
- “Mặt thiếu nhi mà lồn thì Từ Hy thái hậu”: gái ăn nằm với nhiều người khi còn trẻ.
- “Khổ vì lồn”: chàng trai si tình, lụy tình.
- “Vì lồn mà tâm hồn điên đảo”: yêu đồng tính.
- “Lời như đồn = Đời như lồn”: buồn đời, chán đời.
- “Lộn cái bàn = Bạn cái lồn”: bị từ chối khi tỏ tình.
- “Cười như lồn cười với cứt”: cười rũ rượi.
- “Tiền ít mà đòi hít lồn thơm”: mong muốn không thực tế.
Một số nhà văn, nhà báo, blogger ngày nay cũng dùng từ “lồn” trực tiếp thay vì viết tắt hay những từ tương tự. Các tác giả như Bàn Tài Cân đã sử dụng từ này trong truyện của mình. Chúng ta không nên coi các tác phẩm này là tục tĩu. Chúng ta nên tôn trọng và ngưỡng mộ những tác phẩm đó.
Đây chỉ là một số ví dụ về việc sử dụng từ “lồn” trong văn học và văn hoá dân gian. Nó chứng minh rằng “lồn” là một phần của văn hóa Việt và không thể loại bỏ.
Phóng viên
Với vai trò quan trọng như vậy, ông nghĩ chúng ta nên bảo tồn và phát triển văn hóa “lồn”?
Tiến sĩ
Chính xác, chúng ta cần bảo tồn và phát triển văn hóa “lồn”. Nhưng điều này không có nghĩa là cảm thấy tự do sử dụng từ “lồn” ở mọi nơi và mọi lúc. Chúng ta cần phải văn hóa từ này. Để mọi người hiểu và biết cách sử dụng từ này một cách văn minh, không biến nó thành tục tĩu hay loại bỏ khỏi xã hội.
Tuy nhiên, việc sử dụng ngôn ngữ tục tĩu nói chung như việc thuần phục một con ngựa. Ban đầu sẽ khó nhưng khi thuần phục được, việc sử dụng từ này sẽ trở nên thú vị và hấp dẫn. Chúng ta cần các nhà văn hóa và giáo dục để điều khiển việc sử dụng từ này. Tôi chỉ đẩy “lồn” ra cho các nhà văn hóa sắp xếp thôi.
Phóng viên
Xin cảm ơn tiến sĩ vì cuộc trò chuyện cởi mở và thú vị.
Tiến sĩ
Không có gì. Rất mệt vì cuộc nói chuyện về “lồn” này (cười).