1. Chức Vụ Linh Mục
Chức vụ linh mục là một tư cách được cấp phép của một người trong cộng đồng Dân Chúa để thực hiện nhiệm vụ phục vụ. Trong giáo hội Công giáo, chức vụ linh mục có ý nghĩa thần học riêng không giống với quan điểm cải cách Tin lành. Điều này đã gây nhiều hiểu lầm trong giới Công giáo vì không hiểu rõ giáo huấn của Giáo hội về chức vụ linh mục.
Một câu hỏi đặt ra là: Linh mục có phải là một Dòng hay không? Hay đơn giản chỉ là một chức vụ để phục vụ? Và trong Kinh Thánh, không có thông tin về Dòng này, vậy Dòng này ra đời từ khi nào?
Bạn đang xem: Linh mục là gì? Linh mục và Giám mục khác nhau thế nào?
Trước hết, chúng ta hãy xem lại giáo huấn của Giáo hội trong Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, năm 1536: “Trật tự là bí tích mà Đức Chúa Trời đã ủy thác cho các tông đồ để tiếp tục trong Giáo hội cho đến tận cùng. Bí tích này gọi là bí tích thừa tác vụ tông đồ, gồm có giám mục, linh mục và phó tế.”
Sau đó, giáo huấn của Giáo hội đặt ra câu hỏi: Tại sao bí tích này được gọi là Truyền Chức? Và câu trả lời như sau:
Theo số 1537, “Ở thời La Mã cổ đại, từ “Ordo” được sử dụng để chỉ nhóm người, đặc biệt là các nhóm lãnh đạo. “Ordinatio” đơn giản có ý nghĩa là được chấp nhận vào nhóm đó. Một nhóm như vậy mà có truyền thống từ xa xưa, một phần dựa trên Kinh Thánh, đã được gọi là Taxeis (Hy Lạp): dự tòng, trinh nữ, cặp vợ chồng, góa phụ…
Theo số 1538, “Việc thành lập Giáo hội cổ xưa thường được cử hành thông qua một nghi thức gọi là Ordinatio. Nghi thức này là một hành động tôn giáo và phụng vụ, có thể là việc truyền phép, ban phép lành hoặc bí tích. Ngày nay, từ Ordinatio được sử dụng đặc biệt cho việc truyền phong chức giám mục, linh mục và phó tế. Điều này có giá trị cao hơn việc bầu cử, bổ nhiệm hoặc ủy nhiệm bởi cộng đồng, vì hồng ân của Chúa Thánh Thần cho phép thực hiện “thẩm quyền thừa tác” do Chúa Kitô ban bố qua Giáo hội. Ordinatio còn được gọi là thánh hiến, nghĩa là được Chúa Kitô chọn riêng và bổ nhiệm để phục vụ Giáo hội. Hành động tay chúng tôi và lời cầu nguyện của chúng tôi là dấu hiệu rõ ràng của sự thánh hiến này.”
2. Lịch Sử Hình Thành Chức Vụ Trong Giáo Hội
Theo Sách Giáo Lý của Giáo hội Công giáo, xã hội Hy Lạp-La Mã đã có một cơ cấu hành chính chặt chẽ từ nhiều thế kỷ trước Công nguyên. Trong xã hội này, có các chức vụ (tiếng Latinh là Ordines) bao gồm: thượng nghị sĩ (ordo senatorius), chỉ huy kỵ binh (ordo decurionum), hiệp sĩ (ordo equester). Các văn phòng này được tôn trọng và được coi là thiêng liêng.
Trong văn học Hy Lạp, gặp thỉnh thoảng thuật ngữ “Order of the People”, tuy nhiên, ý tưởng về Order này không phổ biến.
Xã hội Hy Lạp-La Mã rõ ràng phân biệt giữa tầng lớp có đặc quyền và tầng lớp thường dân. Khi giáo hội hình thành và tìm mô hình tổ chức, xã hội này đã trở thành một tấm gương để giáo hội tham khảo.
Xem thêm : Tìm Hiểu Về Rom Quốc Tế Là Gì ? Có Nên Up Rom Cho Smartphone Android?
Từ cuối thế kỷ thứ 2 đến đầu thế kỷ thứ 3, danh từ Ordinatio (tiếng Latinh) bắt đầu được áp dụng trong giáo hội để chỉ các giám mục, linh mục và phó tế. Trong nhà thờ, từ Ordinatio cũng được sử dụng để phân biệt giữa giáo dân và thường dân.
Theo giáo huấn của Giáo hội, chức vụ linh mục (giám mục, linh mục, phó tế) không chỉ đơn thuần là “quyền” của giáo dân, mà là một món quà được ban cho những người được chọn; nghĩa là người theo đạo Thiên Chúa không tự xưng là linh mục, mà được giáo hội kêu gọi và tuyển chọn. Một người được phong chức trong Giáo hội không phải vì người đó sinh ra trong dòng Lêvi như trong Cựu Ước, cũng không phải vì có công với nhà thờ, mà là do lựa chọn qua Lễ Phong Chức.
Thông qua quá trình này, một nhóm mới được hình thành gọi là tu sĩ để phân biệt với giáo dân. Sự khác biệt này cho thấy vai trò lãnh đạo và phục vụ của tu sĩ khác với giáo dân.
Thực tế, việc thọ giới và sử dụng tước hiệu để phân biệt tu sĩ và giáo dân không tạo ra sự phân biệt giai cấp hay địa vị. Nhưng đã có sự lạm dụng quyền lực liên quan đến vị trí khiến tu sĩ trở thành một lớp xã hội tách biệt với giáo dân. Điều này không phải do cách hệ thống tổ chức hình thành, mà do sự lạm dụng không có ý thức trong sự phục vụ cá nhân của những người ở các vị trí đó.
Thần học về ý nghĩa của các Dòng này phát triển chậm hơn nhiều so với sự phát triển xã hội. Vào thế kỷ thứ 3, Giáo hội đã thiết lập hàng giám mục, linh mục và phó tế, nhưng chưa có giải thích rõ ràng về thần học của các Dòng này.
Lý do cho sự phát triển chậm chạp này là (a) hiểu biết thần học về Chức tư tế dựa trên chức tư tế trong Cựu Ước và (b) không có thuật ngữ Chức tư tế trong Tân Ước. Do đó, trong ba thế kỷ đầu tiên, nhà thờ hiểu chức vụ giám mục hoặc chức vụ linh mục trong ngữ cảnh của việc lãnh đạo phục vụ. Điều này đưa ra nhiều quy định về vai trò của lãnh đạo, phẩm chất của người lãnh đạo và yêu cầu cần thiết của một người lãnh đạo. Cần lưu ý rằng thuật ngữ danh hiệu hiểu trong văn hóa Hy Lạp và trong các thế kỷ đầu của nhà thờ khác hoàn toàn so với hiểu biết hiện tại.
Vào cuối thế kỷ thứ 2 và đầu thế kỷ thứ 3, những người như Origen, Tertullian, Cyprian và Hippolytus đã thần học hóa các văn phòng (hay còn gọi là mục vụ) trong nhà thờ và công nhận chính thức những văn phòng này. Những văn phòng quan trọng trong nhà thờ làm rõ ý nghĩa thần học và giáo lý là những người phục vụ trong nhà thờ được chọn.
Ví dụ, để bổ nhiệm một người lãnh đạo cộng đồng, các giám mục chọn và truyền phong chức linh mục cho người đó thông qua một nghi lễ thánh trọng trong nhà thờ; và các nghi lễ truyền chức đã được hệ thống hóa để làm rõ về chức năng của linh mục.
Thông qua những nghi lễ trọng thể này, người lãnh nhận chức linh mục không còn hiểu rõ về Dòng như trước đây. Cách hiện đại giải thích các nghi lễ theo ý nghĩa thần học, và Dòng đã trở thành một phần của giáo huấn của Giáo hội cho tất cả Kitô hữu.
Chức vụ linh mục không chỉ là một chức năng hành chính đơn giản, chẳng hạn như quản lý một giáo xứ hay giảng dạy giáo lý, mà mang trong mình một ý nghĩa thần học của những người được chọn để thực hiện công việc của họ.
Xem thêm : Truyền Thuyết Về Icarus Là Gì, Icarus Và Mộng Tưởng Chinh Phục Bầu Trời
Dựa vào ý nghĩa thần học này, các giám mục đã tiếp tục phát triển nghi lễ trong các dịp Truyền Chức để làm cho các Dòng thêm trang nghiêm và uy quyền.
3. Tại Sao Cần Có Chức Vụ Trong Giáo Hội
Trên mặt xã hội, mọi tổ chức cần có lãnh đạo, quyền hành, trật tự và cấp bậc để tồn tại. Giáo hội cũng không phải là một ngoại lệ.
Vì tất cả những thừa tác vụ trong Giáo hội là công khai, cần có các nghi lễ công khai để chính thức công nhận những người lãnh đạo này. Việc truyền chức là một hình thức công nhận vai trò lãnh đạo trong một cộng đồng, là một nghi lễ công cộng. Đây cũng là một hình thức kiểm tra và nhận biết những người lãnh đạo của họ, cũng như công nhận những gì Chúa đã làm qua những người lãnh đạo này.
Trên mặt chính trị, sau khi Hoàng đế Constantine chính thức công nhận Cơ đốc giáo (313), quan hệ giữa nhà nước và giáo hội trở nên mật thiết, và có lúc những người lãnh đạo tôn giáo đảm nhận nhiều trách nhiệm trong chính trị. Do đó, lễ truyền chức còn là cách giới thiệu giáo hội với chính quyền về vai trò của người đứng đầu cộng đồng mới.
Một số người cho rằng Chúa Giê-su không truyền chức cho các sứ đồ và không có “lớp học” nào trong suốt cuộc đời ngài. Điều này không hoàn toàn chính xác. Truyền chức theo nghĩa hiện đại, với các nghi lễ kèm theo, không tồn tại vào thời Chúa Giê-su (vì nó chỉ xuất hiện vào thế kỷ thứ 3), nhưng có hệ thống phân cấp bậc đẳng cấp. Có Phêrô là người đứng đầu, Giuđa là người giám hộ, vv… đã có với Chúa Giê-su.
4. Sự Khác Nhau và Giống Nhau Giữa Chức Vụ và Thừa Tác Vụ
Cần phải phân biệt chức vụ linh mục và các thừa tác vụ khác trong Giáo hội. Theo Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, số 873: “Trong Giáo hội có nhiều thừa tác vụ khác nhau, nhưng đều cùng một sứ vụ. Chúa Giê-su Christ đã giao nhiệm vụ dạy dỗ, thánh hóa và cai trị cho các sứ đồ và các người kế vị, nhân danh và bằng quyền của ngài. Còn giáo dân, vì được liên hiệp với chức tế tư tế, là những người được phép tham gia vào sứ vụ chung của toàn thể Dân Chúa, Giáo hội và Giáo hội giữa thế giới”.
Từ thừa tác vụ được sử dụng trong giáo hội để chỉ một số công việc cụ thể được thực hiện bởi các Kitô hữu, bao gồm cả những người đã được linh mục hoá như giám mục, linh mục, phó tế cũng như tu sĩ nam và nữ và giáo dân.
5. Sự Khác Nhau Giữa Linh Mục và Giám Mục
Hội Đồng Giám Mục Vatican II đã tuyên bố Giáo hội là Dân Thiên Chúa. Nhưng Dân Chúa không phải là một đám đông đơn thuần, mà là một cộng đồng được tổ chức, trong đó quyền lãnh đạo được thực thi trong và trên Giáo hội bởi các Tông Đồ và được tiếp tục bởi các Giám mục. Giám mục là những người kế vị các Tông Đồ. Quyền lãnh đạo này không đến từ các Tông Đồ, mà là do Chúa Kitô tra ban cho các Tông Đồ để phục vụ Nước Trời, với sự cộng tác của linh mục và phó tế. Thật vậy, Hội Đồng Giám Mục Vatican II khẳng định: “Để chăn dắt và phát triển Dân Chúa mãi mãi, Chúa Kitô đã thiết lập nhiều chức vụ khác nhau trong Giáo hội vì lợi ích của toàn thể. Thật vậy, các thừa tác viên mang quyền bính thiêng liêng của mình để phục vụ anh chị em của họ, hầu hết tất cả những ai thuộc vào Dân Thiên Chúa và có thể đạt đến ơn cứu độ thông qua cố gắng theo đuổi một mục tiêu và hoàn thiện trong tự do và trật tự”.
Giáo phận là một thành phần của Dân Chúa được giao phó cho giám mục chăm sóc, với sự cộng tác của linh mục đoàn, để thông qua liên kết với cha sở và thông qua ngài, giáo phận có thể tụ họp trong Thánh Thể, tạo thành một Giáo hội riêng biệt, trong đó chỉ có Một Giáo hội duy nhất, thánh thiện, Công giáo và tông truyền của Chúa Kitô thực sự hiện hữu và hoạt động”.
Thực tế, giám mục là những người kế vị chức vị Tông Đồ Chúa Kitô và có công năng đầy đủ của linh mục thượng phẩm, do đó có quyền truyền phong chức. Còn đối với linh mục, họ được truyền chức để cộng tác với giám mục trong nhiệm vụ tư tế.
