Lập trình CNC là gì? Hướng dẫn lập trình CNC cơ bản
Trước khi công nghệ Máy điều khiển số (CNC) ra đời, quá trình sản xuất chỉ dựa trên sức lao động của con người, không đạt hiệu quả cao. Điều này dẫn đến lãng phí thời gian và nguyên liệu. Lập trình CNC đã đánh dấu bước tiến trong quy trình sản xuất.
Định nghĩa lập trình máy CNC
Lập trình máy CNC được hiểu đơn giản là việc tạo ra một chương trình máy tính để điều khiển các phần và thiết bị theo trình tự được chỉ định. Chương trình này đã được lập trình sẵn với tốc độ mặc định, từ đó tạo ra các sản phẩm đạt chuẩn về hình dạng và kích thước.
Áp dụng lập trình CNC bằng cách thiết lập phương pháp giao tiếp với máy CNC thông qua g-code. Các lập trình viên sẽ tạo ra đoạn mã phục vụ nhu cầu hoạt động.
Chương trình lập trình được áp dụng trong quá trình gia công sản phẩm theo yêu cầu của nhà sản xuất. Việc lập trình CNC mang lại độ chính xác và đồng bộ trong trình tự công việc, đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm.
Để thực hiện lập trình CNC, người thực hiện cần kiến thức về lập trình, mã g-code và nguyên lý hoạt động của máy CNC. Một lập trình viên chuyên nghiệp cần đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và khắc phục lỗi thường gặp trong quá trình sản xuất.
Hướng dẫn lập trình máy CNC cơ bản
Quá trình lập trình gia công CNC phân thành các cấp độ từ dễ đến khó như lập trình CNC gỗ, lập trình CNC tiện, lập trình CNC 4 trục, lập trình CNC 5 trục, và nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, dù cấp độ nào, cấu trúc lệnh code lập trình vẫn có sự tương đồng.
Xem thêm dịch vụ gia công cơ khí chính xác tại TPHCM
Cấu trúc một đoạn code lập trình CNC
Trong một chương trình CNC, có nhiều đoạn code khác nhau tuỳ thuộc vào độ phức tạp. Tuy nhiên, chúng tuân theo một cấu trúc chung:
– Phần khai báo tổng quát ban đầu của chương trình bao gồm: %, Oxxxx, N5, N10, N25, N30.
– Các lệnh di chuyển dao. Các lệnh N…đánh dấu thời gian bắt đầu gia công sản phẩm.
– Các lệnh kết thúc chương trình và quay trở lại đầu chương trình.
Cấu trúc của các lệnh trong chương trình lập trình CNC
Các lệnh trong chương trình lập trình CNC tuân theo cấu trúc cụ thể bao gồm:
– Số thứ tự của lệnh: Nxx Gxx X… Z… I… J… K… T… S… F… M… ; Nxx
– Lệnh chuẩn bị lập trình: Gxx
– Lệnh liên quan đến kích thước và vị trí dao: X… Y… Z… I… J… K…
– Lệnh gọi dao: T…
– Lệnh điều khiển tốc độ trục chính: S…
– Bước tiến của dao: F…
– Các lệnh khác: M…
– Lệnh kết thúc chương trình: dấu (;)
Nhớ chú ý rằng khi bỏ qua một dòng lệnh hoặc khối lệnh (block), lập trình viên cần sử dụng dấu “/”.
Để hiểu rõ hơn về các lệnh trên, bạn có thể tham khảo ví dụ sau:
………………….
N20 G0 X15. Y20. F200. ;
/N30 G1 X30. Y40. ; N40 M5 M9 :
………………….
Trong ví dụ trên, dòng lệnh N30 được bỏ qua nếu nút “single block” trên bảng điều khiển máy CNC đã được bật.
Lệnh khai báo đầu trong lập trình CNC
Lệnh khai báo hệ tọa độ
Để thiết lập chương trình, lập trình viên sử dụng lệnh G90 (tọa độ tuyệt đối) hoặc G91 (tọa độ tương đối):
– G90: thiết lập tọa độ tuyệt đối, đòi hỏi dao di chuyển đến các vị trí được yêu cầu so với các điểm chuẩn.
– G91: thiết lập tọa độ tương đối, các vị trí hiện tại của dao trong máy được xem như góc tọa độ của các điểm tiếp theo.
Lệnh khai báo hệ đơn vị đo
Lập trình viên CNC sử dụng lệnh G20 hoặc G21 để thiết lập đơn vị đo trong chương trình:
– G20: thiết lập đơn vị đo inch.
– G21: thiết lập đơn vị đo mét.
Lệnh khai báo đơn vị lượng công cụ
Các lệnh G94 và G95 được sử dụng để thiết lập đơn vị lượng công cụ trong chương trình:
– G94: đơn vị là mm/phút hoặc inch/phút.
– G95: đơn vị là mm/vòng hoặc inch/vòng.
Lệnh khai báo đơn vị tốc độ cắt
Để thiết lập đơn vị tốc độ cắt của máy, lập trình viên sử dụng các lệnh sau:
– G96: đơn vị là mm/phút hoặc inch/phút.
– G97: đơn vị là m/vòng hoặc inch/vòng.
Lệnh quay trục chính
Các lệnh dùng để quay trục chính bao gồm:
– Lệnh M3/M03: quay trục chính theo chiều kim đồng hồ.
– Lệnh M4/M04: quay trục chính ngược chiều kim đồng hồ.
– Lệnh M5: dừng quay trục chính.
Lệnh chọn mặt phẳng lập trình
Các lệnh chọn mặt phẳng lập trình bao gồm:
– G17: chọn mặt phẳng XY.
– G18: chọn mặt phẳng XZ.
– G19: chọn mặt phẳng YZ.
Lệnh chọn công cụ
Khi chọn công cụ, lập trình viên cần sử dụng lệnh sau:
– Lệnh Txxx M6: xác định công cụ và thay đổi công cụ, với xxx là số công cụ. Khi đó, lệnh để trở về điểm tham chiếu là G28, G29, G30.
– Điểm tham chiếu được thiết lập trên máy và được đưa vào bàn máy. Sau đó, nó được di chuyển đến trục chính và quay trở lại khi chương trình kết thúc.
– Cả ba lệnh G28, G29, G30 hoạt động tương tự nhau.
Lệnh kết thúc chương trình CNC
Để kết thúc chương trình, lập trình viên sử dụng các mã lệnh sau:
– Lệnh M30: kết thúc chương trình chính và quay lại đầu chương trình.
– Lệnh M99: kết thúc các chương trình con.
– Lệnh M01: tạm dừng các chương trình có điều kiện (nếu nút OSP được mở).
– Lệnh M00: tạm dừng toàn bộ chương trình.
– Lệnh M9: tắt dung dịch làm mát trong chương trình.
– Lệnh M8: bật dung dịch làm mát trong chương trình.
Thông qua việc hiểu về khái niệm “lập trình máy CNC là gì” và hướng dẫn cơ bản về lập trình CNC, bạn có thể tìm hiểu thêm về chủ đề này thông qua các bài viết khác. Chúc bạn thành công.