Trồng lan cấy mô trong chai có nhiều ưu điểm, như cho ra số lượng lớn và đồng đều các cá thể trong thời gian ngắn. Điều này đã làm cho việc cung cấp giống lan cho các nhà vườn dễ dàng hơn, chi phí rẻ hơn và hoàn toàn tự chủ về nguồn giống. Ngay cả với quy mô trồng lan nhỏ, chúng ta cũng có thể mua chai lan cấy mô về trồng trong vườn nhà. Vậy cách trồng lan cấy mô để đạt tỷ lệ sống cao nhất là gì?
Trồng lan cấy mô là gì?
Trồng lan cấy mô là phương pháp nhân giống lan bằng cách nuôi cấy mô tế bào thực vật. Đây là cách nhân giống không tình dục để duy trì và nhân giống các tế bào, mô hoặc cơ quan của cây trong môi trường nuôi cấy giàu dinh dưỡng với các thành phần đã được xác định trước.
Bạn đang xem: Cách trồng lan cấy mô đạt tỷ lệ sống cao nhất, khoẻ mạnh, phát triển tốt
Trong các phương pháp nuôi cấy mô tế bào hiện nay, lai tế bào là phương pháp được áp dụng phổ biến nhất. Nguyên nhân là với phương pháp này, bạn có thể kết hợp gen của cả hai loài vào một tế bào, từ đó nhân giống nhanh chóng với các cây giống có những ưu điểm tổng hợp từ cả hai loài.
Ngày nay, cây lan ngày càng được ưa chuộng trong trang trí gia đình, trong khi nguồn giống lan tự nhiên từ rừng không đủ và cần được bảo vệ. Do đó, nguồn giống lan cấy mô càng trở nên quan trọng, giải quyết vấn đề cung cấp đủ giống mà lại mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Ưu nhược điểm của phương pháp trồng lan cấy mô
Ưu điểm của phương pháp trồng lan cấy mô
Tạo ra số lượng lớn và đồng đều các cá thể, rất thích hợp cho việc nhân giống trong các nhà vườn lớn để đảm bảo giống lan đồng đều.
Giúp nhân giống lan có gen tốt nhất từ bố mẹ.
Tái tạo được cây hoàn chỉnh từ tế bào thực vật đã được biến đổi gen.
Tạo ra các cá thể vô trùng và không gặp kỳ hoại cây như nấm hay côn trùng.
Tạo ra cây lan bằng phương pháp nuôi cấy mô từ hạt với tỷ lệ nảy mầm cao hơn nhiều so với tự nhiên.
Nhược điểm của phương pháp nuôi cấy lan bằng mô tế bào
Yêu cầu trang thiết bị hiện đại. Tất cả các trang thiết bị như ống nghiệm, bình tam giác, cốc thí nghiệm, lọ thủy tinh, phễu, bình đun môi trường, dao, kéo,… phải được tiệt trùng hoàn toàn.
Yêu cầu kỹ thuật chính xác và chính xử theo quy trình kỹ thuật.
Tốn kém chi phí và thời gian nghiên cứu.
Kỹ thuật trồng lan cấy mô cho người mới chơi
Quy trình nuôi cấy mô tế bào có nhiều công đoạn và phức tạp, vì vậy bạn không cần quá quan tâm, chỉ cần biết rằng chúng ta có thể dễ dàng mua lan cấy mô từ các trung tâm nghiên cứu và nhân giống cây trồng. Ngoài ra, tốc độ phát triển của cây lan nhanh chóng, các vườn lan lớn hiện nay đều tự chủ nguồn giống cho vườn, bạn cũng có thể đặt mua lan cấy mô ở đây.
Xem thêm : Phân tích về card game là gì | Sen Tây Hồ
Bước trồng lan cấy mô ra chai, bạn có thể tham khảo như sau:
Bước 1: Chọn giống lan
Giống lan cấy mô phải đảm bảo các yếu tố về kích thước của thân lá và bộ rễ. Giống lan cần đạt kích thước theo yêu cầu để đảm bảo tỷ lệ sống cao. Thông thường, cây lan cần đạt chiều cao từ 3-5 cm, cây con không bị bệnh và có thể cung cấp dinh dưỡng đầy đủ là tiêu chuẩn đầu tiên khi chọn giống.
Ngày nay, lan cấy mô được bán dưới hai hình thức phổ biến nhất: chai thuỷ tinh và bịch nilon. Trong đó, chai thuỷ tinh được coi là ổn định hơn và giảm thiểu tác động từ bên ngoài nhiều hơn so với bịch nilon. Lan cấy mô trong bịch nilon thường do các nhà vườn tự sản xuất để tiết kiệm chi phí. Khi mua lan cấy mô, bạn nên chọn loại chai để đảm bảo cây khoẻ mạnh và ít bị hỏng.
Khi mua cây giống, bạn nên để nguyên trong chai và để ngoài vườn ít nhất 3-5 ngày để chúng quen dần với môi trường vườn nhà. Nếu cây giống bị hỏng hoặc lớp thạch bị xáo lộn, bạn cần bỏ cây ra khỏi chai ngay.
Bước 2: Ra chai cây lan cấy mô
Đối với bịch nilon, bạn cần cắt rộng miệng túi, sau đó ngâm nó vào chậu nước sạch.
Đối với chai thuỷ tinh, nếu miệng chai lớn và bạn có thể lấy cây ra được, bạn có thể đổ nước sạch vào chai, sau đó lắc nhẹ và đổ cây ra chậu nước. Đối với chai thuỷ tinh có miệng nhỏ và cây lan lớn, bạn có thể đập vỡ lớp vỏ chai và đổ cây lan vào chậu nước sẵn.
Bước 3: Rửa sạch cây lan trong nước sạch
Bước này rất quan trọng nhưng cần thực hiện nhanh chóng. Bạn cần rửa sạch cây lan trong nước 2-3 lần để loại bỏ lớp thạch bám trên rễ và loại bỏ rễ hay lá bị hư thối. Bạn cần cẩn thận để không làm tổn thương cây con.
Tuy nhiên, bạn cũng cần thực hiện bước này nhanh chóng, không ngâm cây con trong nước quá 5 phút, để tránh cây lan bị úng khi ra vườn ươm.
Bước 4: Xử lý nấm cho cây
Sau khi làm sạch cây lan, bạn cần ngâm toàn bộ cây trong dung dịch chống nấm trong vòng 2 phút. Bạn có thể sử dụng thuốc chống nấm hoặc dung dịch vôi đã được lắng từ trước. Tuy nhiên, với dung dịch vôi, bạn không biết được nồng độ và cách pha là phù hợp, vì vậy tốt nhất là sử dụng thuốc chống nấm có sẵn trên thị trường để tiện và đúng khoa học.
Bạn có thể dùng Citizen 75WP hoặc Bordeaux M 25WP với liều lượng 0,5g/5 lít nước sạch để xử lý nấm.
Bước 5: Ngâm cây trong thuốc kích rễ
Bạn có thể sử dụng thuốc kích rễ NHom cho cây lan, với liều lượng 1 gram/10 lít nước sạch, ngâm trong vòng 5 phút rồi để cây lan ráo nước trên rổ có giấy báo lót.
Bạn nên xếp cây từ nhỏ đến lớn để cây thông thoáng và cũng nên sử dụng rổ bằng phẳng và rộng. Bạn có thể sử dụng rổ nhựa đặt lên giấy báo đã được làm ẩm để không làm hỏng lá và rễ của cây.
Bước 6: Giữ ẩm cho cây làm quen với môi trường
Bạn không nên nhét cây vào giá thể ngay từ đầu, hãy để cây làm quen với môi trường trong thời gian 3-7 ngày.
Bạn nên để cây ở vị trí có thoáng, không nắng trực tiếp, tránh mưa hoàn toàn và phun sương để giữ ẩm cho cây 2 lần mỗi ngày. Sau 5 ngày, hãy bắt đầu nhét cây vào chậu mô. Trong thời gian chờ cây lan làm quen với môi trường, bạn nên chuẩn bị giá thể ở bước 7.
Bước 7: Xử lý giá thể cho lan cấy mô
Xem thêm : BTS là gì? A.R.M.Y là gì? những điều cần biết về BTS
Bước này rất quan trọng. Giá thể trồng lan cần được xử lý kỹ, vì giá thể còn quan trọng hơn rất nhiều. Giá thể dùng xơ dừa sợi và dớn trắng Chile là lý tưởng nhất. Bạn cần xử lý nấm bằng cách luộc hoặc sử dụng thuốc chống nấm trước khi trồng cây.
Thêm thông tin: Cách xử lý xơ dừa trồng lan
Bước 8: Trồng lan cấy mô vào chậu nhỏ
Bước này khá đơn giản nhưng bạn cần thực hiện cẩn thận. Bạn dùng dớn trắng quấn quanh gốc cây lan, chú ý không làm hỏng bộ rễ của cây và để phần gốc cây, một phần rễ và phần mắt ngủ nổi trên bề mặt dớn để cây có thể phát triển thuận lợi. Đặc biệt, phần mắt ngủ chính là tương lai của cây lan, nên phải để nó nổi bật bên ngoài.
Bạn không nên nhét quá nhiều cây vào chậu để cây thông thoáng và đảm bảo sự phát triển. Sau đó, nhét cây vào chậu và đặt chậu lên vỉ. Bạn nên phân loại kích thước cây để dễ quản lý.
Bước 9: Đưa cây ra vườn ươm
Trong thời gian này, bạn cần đặt cây ở vị trí tránh nắng mưa hoàn toàn. Trong 15 ngày đầu, bạn chỉ nên tưới cây bằng bình phun sương để giữ ẩm cho lá cây, không tưới quá nhiều và không tưới sau 4 giờ chiều. Tùy thuộc vào thời tiết, bạn có thể xem xét tần suất tưới cây từ 2-4 lần/ngày.
Về phân bón, từ tuần thứ 3, bạn có thể sử dụng vitamin B1, superthrive hoặc N3M để tưới cho cây. Liều lượng là 30% so với hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất, tưới mỗi 2 ngày.
Từ tuần thứ 4 trở đi, bạn có thể sử dụng phân bón lá Grow more 30-10-10 để tưới cây. Hàm lượng phân bón cũng chỉ cần 30% so với hướng dẫn trên bao bì, phun vào buổi sáng và phun mỗi 2 ngày.
Khi cây ổn định, bạn có thể sử dụng phân bón cho lan cấy mô thưa hơn, 5-7 ngày một lần. Cây con cần tăng trưởng mạnh nên sử dụng cặp đôi NPK 30.10.10 + B1 là phù hợp nhất. Sau 2 lần phun với nồng độ 30%, bạn có thể tăng nồng độ lên 50-70%.
Khi cây lan đạt kích thước đủ để trồng cây con, bạn có thể trồng vào chậu lớn hơn và dần chuyển cây ra vườn.
Quá trình ươm cây lan cấy mô thành cây lan con đã hoàn thành. Mặc dù có nhiều bước nhưng khi thực hiện vài lần, bạn có thể nắm rõ quy trình mà không cần xem từ sách vở nữa. Hãy tận hưởng thành quả, dù mất chút công nhưng có nhiều nguồn giống và giá rẻ phải không?
Mua lan cấy mô chất lượng ở đâu?
Lan cấy mô phổ biến nhất hiện nay là lan giả hạc (phi điệp), trầm lai, đai châu, hồ điệp,… những loại lan có giá trị kinh tế cao và hoa đẹp. Bạn có thể mua lan cấy mô ở các trung tâm nghiên cứu giống cây hoặc các vườn lan quy mô lớn. Tuy nhiên, bạn cần lựa chọn giống lan kỹ càng và đảm bảo đạt chuẩn trước khi mua. Có nhiều nơi bán cây lan cấy mô hàng loại, không đạt chuẩn mặc dù giá rẻ nhưng tỷ lệ sống rất thấp và bạn không thể thu hoạch được gì.
Trên đây là toàn bộ quy trình trồng lan cấy mô được tổng hợp chi tiết nhất. Bạn có thể tham khảo và áp dụng trong vườn nhà của mình. Bài viết này không đi sâu vào chi tiết cho nhà vườn, nếu nhà vườn có bất kỳ vấn đề gì hoặc muốn bổ sung, hãy đóng góp ý kiến tại phần bình luận để cùng phát triển cộng đồng yêu lan!
Thân ái!
Xem thêm:
- Chọn chậu trồng phong lan phù hợp như thế nào?
- Hướng dẫn trồng và chăm sóc lan phi điệp
- Kinh nghiệm trồng lan đai châu phát triển nhanh
