Dòng điện ac và dc là gì?
Mỗi ngày chúng ta thấy hàng trăm ngàn, hàng triệu sản phẩm điện tử được sản xuất và phát minh ra, ví dụ như tivi, tủ lạnh, sạc điện thoại, pin. Để hoạt động, tất cả các loại thiết bị này đều cần có dòng điện. Tuy nhiên, không phải dòng điện nào cũng giống nhau. Trong các thiết bị điện tử, có loại dùng điện xoay chiều (AC) và loại dùng điện một chiều (DC). Vậy dòng điện AC và DC là gì? Khác nhau như thế nào? Cách phân biệt dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều?
Để hiểu rõ hơn về điều này, ta cần tìm hiểu một vài khái niệm đơn giản.
Khái niệm dòng điện
Dòng điện là sự chuyển động của các điện tích dịch chuyển có hướng. Trong các mạch điện, dòng điện được tạo ra do sự chuyển dịch của các electron dọc theo dây dẫn. Đơn giản hơn, dòng điện là các dòng chứa điện tích và di chuyển có hướng đi cụ thể. Điều này có thể là một chiều từ âm sang dương đối với dòng điện một chiều (DC) hoặc là đa chiều đối với dòng điện xoay chiều (AC).
Dòng điện một chiều (DC)
Đơn giản nhất, dòng điện một chiều hay còn được gọi là dòng điện DC là dòng điện có chiều đi không thay đổi. Trong dòng điện DC, chiều dòng điện đi từ cực âm của nguồn điện đến cực dương.
Từ DC trong tiếng Anh viết tắt của “Direct Current”. Một điện áp DC luôn luôn có giá trị dương hoặc âm. Giá trị này có thể tăng hoặc giảm nhưng không bị thay đổi giữa dương và âm. Dòng điện DC được sử dụng trong các pin và ắc quy.
Dòng điện xoay chiều (AC)
Hay còn được gọi là dòng điện xoay chiều. Dòng điện xoay chiều có chiều và cường độ biến đổi theo một chu kỳ nhất định. AC là viết tắt của “Alternating Current” là dòng điện có chiều và giá trị biến đổi theo thời gian. Những biến đổi này thường có chu kỳ nhất định. Do đó, đồ thị hiển thị của dòng điện AC thông thường sẽ có dạng hình sin.
Trong mạch điện AC, chiều dòng điện sẽ chảy theo một chiều từ dương sang âm, sau đó chảy theo chiều ngược lại và tiếp tục đổi chiều như vậy.
Cách chuyển đổi điện xoay chiều sang điện một chiều:
Để chuyển đổi dòng điện xoay chiều sang dòng điện một chiều, chẳng hạn như điện 220V, 110V,… về dạng điện 0-10Vac, người ta sử dụng một bộ chuyển đổi dòng điện. Ở đây tôi giới thiệu là bộ chuyển đổi Seneca Z201-H của hãng Seneca-Italy. Bộ chuyển đổi này có khả năng chuyển đổi tín hiệu từ 0…500 Vac thành dạng tín hiệu 4-20mA hoặc 0-10Vdc.
Ưu điểm của bộ chuyển đổi điện một chiều sang xoay chiều Seneca Z201-H:
Thiết kế mỏng, nhẹ để gắn trên tủ điện 35 mm DIN rail guide Độ chính xác 0,3% Thời gian xử lý nhanh: 100 ms. Đặc biệt là bộ này còn tích hợp chống nhiễu tại 4000 Vac, giúp ổn định tín hiệu. Ngoài ra, còn một cách đơn giản hơn nhiều, đó là ta sử dụng các cục sạc chuyển đổi. Ví dụ như các cục sạc điện thoại mà ta thường dùng. Đó chính là một bộ chuyển đổi điện xoay chiều ra điện một chiều.
Cách phân biệt dòng điện AC và DC:
Hay có thể nói là sự khác nhau giữa dòng điện một chiều và dòng điện xoay chiều. Tổng hợp các điểm khác nhau cơ bản giữa điện AC và DC như sau:
Chiều dòng điện:
Dòng điện một chiều có chiều dòng điện thay đổi theo từng chu kỳ thời gian. Còn đối với dòng điện xoay chiều, chiều dòng điện luôn đi từ cực âm qua cực dương.
Tần số của dòng điện:
Bạn có biết tần số của dòng điện là gì? Tần số của dòng điện là số chu kỳ của dòng điện trong một đơn vị thời gian (giây).
Như đã biết, dòng điện AC có biểu đồ dạng đường thẳng. Vì vậy, dòng điện AC không có tần số. Còn đối với dòng điện DC, biểu đồ của nó là dạng hình sin. Vì vậy, dòng điện DC chắc chắn có tần số. Dòng điện DC có tần số bằng 50Hz hoặc 60Hz tuỳ theo quốc gia. Và ở Việt Nam, tần số của dòng điện DC đang dùng là ở mức 50 Hz.
Nguồn cấp:
Đối với dòng điện AC, nguồn cấp thông thường là các máy phát điện xoay chiều hoặc lưới điện gia đình (ổ cắm điện trong nhà). Còn đối với dòng điện DC, nguồn cấp thường thấy nhất là các loại pin và ắc quy.