Cartel là gì? Cartel là một thỏa thuận hợp tác giữa các doanh nghiệp trong thị trường thiểu quyền, bao gồm các khía cạnh như sản lượng, giá cả, nơi phân phối… Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về thuật ngữ này trong lĩnh vực kinh tế.
Ý nghĩa của Cartel
Từ “Cartel” trong tiếng Anh có nghĩa là thỏa thuận cạnh tranh. Cartel là một thỏa thuận giữa các công ty để kiểm soát giá cả hoặc loại trừ đối thủ cạnh tranh mới.
Bạn đang xem: Cartel là gì? Các loại tiêu biểu và mục đích hoạt động
Trong cartel, các thành viên đồng ý thống nhất giá mua, giá bán, và thay đổi số lượng sản phẩm ra thị trường. Thỏa thuận này thường chỉ diễn ra trong thị trường thiểu quyền (Oligopoly Market), nơi có nhiều người mua nhưng ít người bán.
Ngoài các cartel giữa các doanh nghiệp, còn có cartel giữa các quốc gia trên thế giới. Đây là các hiệp định thương mại giữa các nước, nhằm ổn định sản lượng, giá cả hoặc các khía cạnh khác trong thị trường. Ví dụ như OPEC – tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ – được xem là một loại cartel giữa các quốc gia trên thế giới.
“Cartel là một tổ chức có các nhà sản xuất độc lập, họ hợp tác để điều chỉnh sản xuất, giá cả hoặc tiếp thị, nhằm hạn chế cạnh tranh và tối đa hóa sức mạnh trên thị trường.”
Mục đích của Cartel
Các doanh nghiệp không tự ý quyết định hình thức liên kết trong cartel. Mục tiêu của cartel là:
Tối đa hóa lợi nhuận
Phần lớn các cartel đặt lợi ích chung lên hàng đầu, bao gồm cả mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận. Cartel giúp các doanh nghiệp đồng nhất giá cả và giảm cạnh tranh giữa họ. Một cách đồng nhất, các doanh nghiệp trong cartel giống như một “bầy hổ” cùng nhau “săn mồi” thay vì cạnh tranh lẫn nhau.
Ngăn chặn đối thủ cạnh tranh mới
Xem thêm : Trainee Là Gì? Có Những Vị Trí Trainee Phổ Biến Nào?
Việc kết nối các doanh nghiệp trong cartel không chỉ tối ưu hóa lợi nhuận, mà còn gây khó khăn cho các doanh nghiệp mới khi muốn gia nhập thị trường. Mối quan hệ ổn định giữa những “ông trùm” trong cartel làm cho các doanh nghiệp nhỏ khó có thể cạnh tranh hiệu quả. Vì vậy, cartel còn được gọi là tập đoàn độc quyền hay nhóm thực hiện độc quyền.
Nói chung, mục tiêu chính của cartel là tăng lợi nhuận và giảm cạnh tranh. Để đạt được những lợi ích này, các doanh nghiệp tham gia cartel phải trả một khoản phí và cam kết thực hiện các mục tiêu chung đã được đề ra.
Đặc điểm của cartel
Sau khi hiểu về cái gọi là cartel và mục tiêu của nó, chúng ta có thể nhận thấy những đặc điểm sau đây:
Là một hình thức hoạt động trong các ngành công nghiệp độc quyền
Như đã đề cập ở trên, cartel còn được gọi là tập đoàn độc quyền hoặc nhóm độc quyền. Lý do là hầu hết các cartel xuất hiện trong các ngành công nghiệp độc quyền, nơi chỉ có ít người bán hoặc hàng hóa chỉ được cung cấp cho một nhóm nhỏ khách hàng.
Có “tiếng nói chung” trong hoạt động kinh doanh
Cartel là một thỏa thuận, đòi hỏi các doanh nghiệp phải ngồi lại cùng nhau để thống nhất và hoàn thiện nhiều khía cạnh trong hoạt động kinh doanh, bao gồm việc phân chia thị phần, thiết lập giá sản phẩm, điều chỉnh giá cổ phiếu, giới hạn tổng số lượng hàng hoá, phân phối khu vực bán hàng, phân chia khách hàng, thành lập các doanh nghiệp chung, gian lận đấu thầu, thay đổi điều kiện hoặc chính sách bán hàng…
Nếu không đồng ý với việc phân chia thị phần, các thành viên phải đưa ra cách phân chia lợi nhuận hợp lý.
Các loại cartel phổ biến
Trên thị trường, có hai loại cartel phổ biến như sau:
Cartel thỏa thuận mức giá: Đây là loại cartel phổ biến nhất với các đặc điểm sau:
Xem thêm : High Availability Là Gì? Cách Xây Dựng Hệ Thống High Availability
– Các thành viên đồng ý thiết lập giá tối thiểu và tối đa.
– Các thành viên thảo luận về công thức tính giá và phạm vi biến động giá hợp lý nhằm đồng bộ giá trên thị trường.
Cartel ngăn chặn sự gia nhập của doanh nghiệp mới vào thị trường: Đây là loại cartel hướng đến mục tiêu kiểm soát doanh nghiệp mới “xâm nhập” thị trường. Loại cartel này bao gồm các điều khoản về:
– Nội quy và nguyên tắc hoạt động của các thành viên trong liên minh, kèm theo các ràng buộc ngăn chặn hành vi cạnh tranh đối với các doanh nghiệp mới gia nhập liên minh.
– Quy định cấm cạnh tranh đối với các thành viên. Ví dụ, cấm rút khỏi cartel hiện tại để gia nhập một liên minh mới đang có vị trí cạnh tranh với liên minh hiện tại.
– Quy định phân chia thị phần theo quy mô và tính chất hoạt động của các thành viên trong cartel.
– Quy định giới hạn sản xuất hoặc điều chỉnh lưu lượng hàng hoá ngoài thị trường.
– Quy định tẩy chay các sản phẩm của doanh nghiệp khác đang cạnh tranh hoặc ảnh hưởng đến uy tín của liên minh.
Bây giờ bạn đã hiểu về ý nghĩa của cartel rồi phải không? Tổng quan về cartel là một hình thức hoạt động kinh doanh liên kết giữa các doanh nghiệp nhằm đạt được lợi ích cụ thể. Hy vọng thông tin về cartel và những vấn đề liên quan đã giúp bạn hiểu hơn về thuật ngữ này trong lĩnh vực kinh tế.
Pha Lê
