Ca Huế – Di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của vùng đất cố đô

Có người cho rằng nếu chưa từng nghe ca Huế trên sông Hương thì chưa thực sự đã đến Huế. Không gì thú vị hơn khi du khách thả hồn trên các chiếc thuyền nhỏ trên dòng sông Hương thơ mộng, để lắng nghe những bài hát mê hoặc, những ca từ trầm lắng…

Ca Huế đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2015 và hiện đang được xem xét để được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của loài người bởi UNESCO.

Bạn đang xem: Ca Huế – Di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của vùng đất cố đô

Ca Huế – Điều đặc biệt của Huế

Ca Huế bắt đầu phát triển từ thế kỷ XVII, trở thành một hoạt động tao nhã của các thành viên hoàng gia, những gia đình quý tộc tại Huế, khi đó là thủ đô của vùng Đàng Trong, sau đó là thủ đô của cả nước dưới triều đại của nhà Nguyễn, đạt đến đỉnh cao từ thời Minh Mạng (1820-1840) đến thời Tự Đức (1848-1883).

Ca Huế phát triển từ cung đình và từ đó lan rộng ra nhân dân, kết hợp với âm nhạc dân gian Huế đang thịnh hành, tạo nên một bản sắc đặc trưng của vùng đất này.

Ca Huế có một hệ thống bài hát đa dạng và phong phú, gồm khoảng 60 tác phẩm thanh nhạc, khí nhạc, với hai phong cách chính là phong cách Bắc và phong cách Nam. Phong cách Bắc có những bài hát vui tươi, trang trọng, trong khi phong cách Nam có những bài hát sâu lắng, chứa đựng những cảm xúc buồn, đau thương.

Cùng với ca trù miền Bắc và đờn ca tài tử Nam Bộ, ca Huế là một trong ba thể loại nhạc thính phòng phát triển nhất trong âm nhạc truyền thống Việt Nam, đứng thứ hai về lịch sử và là thể loại duy nhất ra đời trong cung đình.

Khi nhắc đến dân ca Huế, chúng ta sẽ nghĩ ngay đến các điệu hò mái nhì, mái đẩy, khoan thai, dàn trải, tráng giang, hay các điệu lý bay bổng, mượt mà như lý con sáo, lý hoài xuân, lý tình tang.

Xem thêm : Naturgo là gì? Có thể bạn chưa biết

Bên cạnh âm nhạc dân gian, Huế còn nổi tiếng với âm nhạc cung đình cao quý như giao nhạc, miếu nhạc, ngũ tự nhạc, đại triều nhạc, thường triều nhạc, yến nhạc.

Ca Huế có giá trị nghệ thuật cao, góp phần trong giáo dục văn hóa, tư duy thẩm mỹ và nhân cách con người. Là một loại nghệ thuật truyền thống, Ca Huế từng đóng vai trò là nhạc quốc gia và được sử dụng rộng rãi ở các tỉnh phía Bắc và phía Nam.

[Nhiều hoạt động để thúc đẩy nghệ thuật Ca Huế]

Trước đây, nghe ca Huế trên sông Hương chỉ là niềm vui tao nhã của hoàng thân và quan chức trong cung đình Huế. Ngày nay, loại hình ca múa này được phổ biến để mọi du khách có thể trải nghiệm ca Huế trên sông Hương và yêu Huế hơn. Những bài hát, điệu hò và giọng ca ngọt ngào và dễ thương khiến lòng người xiêu đổ, tạo cảm giác lạ lùng từ vui buồn đến.

Mỗi đêm trên sông Hương bắt đầu bằng bốn bài hát Lưu Thủy, Kim Tiền, Xuân Phong và Long Hổ. Tiếp đến là các điệu hò Huế và những bản nhạc Huế đặc sắc. Âm điệu trầm bổng, du dương của giọng ca kết hợp với thoảng thoảng tiếng nhạc cụ như đàn bầu, đàn tranh, đàn nguyệt, sáo sẽ đưa lòng du khách vào một thế giới kỷ niệm sâu thẳm, không thể quên.

Khi con thuyền trôi tới bến Vân Lâu, du khách có thể tham gia truyền thống treo đèn giấy hoặc đèn lồng trên dòng sông Hương. Điều này là một nghi lễ từ lâu đời, mang ý nghĩa mong muốn sự an lành, bình an cho mọi người.

Hiện nay, ngoài việc sử dụng các nhạc cụ dân tộc truyền thống, các nhạc công còn biểu diễn những bài hát quốc tế nổi tiếng. Điều này làm cho việc tổ chức ca Huế trên sông Hương trở nên đặc biệt hơn, phục vụ du khách từ nhiều quốc gia khác nhau và giúp họ yêu mến hơn những nhạc cụ truyền thống của dân tộc ta.

Trong từng đêm ca Huế trên sông Hương, du khách sẽ được trải nghiệm không gian của Huế thời xưa – những năm tháng không thể nào quên đi.

Xem thêm : Máy chạy bộ tiếng anh là gì? Trọn bộ từ vựng tiếng Anh về thể hình

Kèm với thể loại Ca Huế thính phòng, Ca Huế trên sông Hương đã trở thành một “thức ăn tinh thần” không thể thiếu khi đến với Cố đô Huế.

Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Ca Huế

Ca Huế đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2015. Hiện nay, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên-Huế đang triển khai nhiều hoạt động nhằm xây dựng hồ sơ “Nghệ thuật Ca Huế” để đề nghị UNESCO công nhận Ca Huế là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của loài người.

Để làm được điều này, Sở đang hoàn thiện bộ tài liệu báo cáo và kiểm kê về di sản nghệ thuật Ca Huế; thu thập tài liệu, hiện vật và tư liệu xuất bản, tài liệu viết tay, thư tịch có liên quan đến di sản Ca Huế trong và ngoài nước; quay phim các buổi biểu diễn nghệ thuật Ca Huế để tạo ra các sản phẩm âm nhạc và hình ảnh.

Ngoài ra, các hoạt động khác bao gồm tập huấn để nâng cao trình độ nghệ thuật Ca Huế cho diễn viên và nhạc công trên địa bàn tỉnh; xây dựng chương trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản; tăng cường quản lý hoạt động Ca Huế trên sông Hương, phát triển Ca Huế thính phòng.

Tỉnh Thừa Thiên-Huế đang triển khai chương trình đưa Ca Huế vào trường học, nhằm khơi dậy đam mê và nâng cao ý thức và trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản nghệ thuật này.

So Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên-Huế phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh đang xây dựng và triển khai chương trình đưa di sản Ca Huế vào trường học, bao gồm tập huấn hát Ca Huế cho giáo viên âm nhạc ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Huế và dạy hát Ca Huế cho học sinh thông qua câu lạc bộ Ca Huế tại các trường trung học cơ sở.

Mô hình câu lạc bộ Ca Huế đã được triển khai tại nhiều trường học trên địa bàn thành phố Huế. Các trường đã tổ chức biểu diễn Ca Huế trong các dịp lễ chào cờ tuần, lễ khai giảng và các sự kiện văn nghệ, ngoại khóa để lan tỏa và tạo hiệu ứng tích cực về di sản nghệ thuật Ca Huế.

Mỗi năm, tỉnh Thừa Thiên-Huế tổ chức hơn 15.000 lần biểu diễn Ca Huế, phục vụ hơn 350.000 lượt khách nghe Ca Huế trên sông Hương và tại các cơ sở du lịch, tạo nên một vẻ đẹp văn hóa thu hút du khách.

Nguồn: https://suphamyenbai.edu.vn
Danh mục: Wiki